Eiwit in de urine is vroege voorbode van hart- en vaatziekten
Dit persbericht is afkomstig van de website van de Rijksuniversiteit Groningen.
"En nu blijkt ook eiwitverlies in de urine een belangrijke indicatie te zijn. Waarschijnlijk is dit zelfs een voorstadium van hart- en vaatziekten. De huisarts kan eenvoudig zo'n urinetest uitvoeren en indien nodig medicijnen voorschrijven. Want een vroege behandeling kan nog zeer effectief zijn." Diercks promoveert op 30 januari 2002 aan de Rijksuniversiteit Groningen.
In 1997 ging het grootschalige Groningse bevolkingsonderzoek 'PREVEND' (Prevention of REnal and Vascular ENd stage Disease) van start. Er zijn 80.000 Groningers tussen de 30 en 75 jaar benaderd om een urinemonster in te sturen, zodat het op eiwitverlies (microalbuminurie) kon worden getest. Diercks: "Van suikerpatiënten is bekend dat eiwitverlies een belangrijke aanwijzing is voor nieraandoeningen en voor hart- en vaatziekten. De vraag was of het ook bij niet-diabetici een indicatie kan zijn voor hart- en vaatziekten. Van de 40.000 mensen die op de oproep reageerden, bleek 7,2 procent microalbuminurie te hebben. Dit was veel meer dan verwacht, en daarom zijn we verder onderzoek gaan doen naar de betekenis van eiwitverlies in de urine bij niet-diabetici." Voor een uitgebreid vervolgonderzoek zijn 9.000 mensen uitgenodigd.
"Het blijkt dat eiwitverlies vooral voorkomt bij diegenen die ook al op een andere manier een verhoogd risico hebben op hart- en vaatziekten", zegt Diercks, "Bijvoorbeeld door hoge bloeddruk, roken of overgewicht. Om te zien hoe erg de bloedvaten beschadigd zijn, hebben we met een hartfilmpje de mate van slagaderverkalking in het hart in kaart gebracht. Het blijkt dat de kans op slagaderverkalking hoger is naarmate er meer eiwit via de urine verloren gaat. Microalbuminurie is daarom een belangrijke indicator voor het risico op hart- en vaatziekten. Het begint al bij zeer kleine hoeveelheden eiwit; zelfs op niveaus die bij suikerpatiënten nog normaal worden gevonden."
Hoe meer risicoindicatoren voor hart-en vaatziekten hoe beter, want ook mensen zonder hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte kunnen vaataandoeningen krijgen. Eiwitverlies blijkt dus een nieuwe indicator en is bovendien eenvoudig en goedkoop te testen door de huisarts. "Zo'n test is natuurlijk niet voor iedereen nodig", zegt de promovendus, "Maar voor de wat oudere mensen die roken, overgewicht hebben en bij wie hart- en vaatziekten in de familie voorkomen, zou de urinetest het risico in een vroeg stadium kunnen vaststellen." Een nauwkeurige manier om het riscio te voorspellen is de combinatie van een hartfilmpje met de urinetest, zo ontdekte Diercks. Het blijkt dat mensen met afwijkingen op beide tests, een negen keer hoger risico hebben om te overlijden, en dan vooral aan hart- en vaatziekten.
Niet bij alle mensen met microalbuminurie was er zichtbare schade aan de bloedvaten te vinden. "Maar na verschillende onderzoeken hebben we het sterke vermoeden gekregen dat microalbuminurie een voorbode is van vaatschade", zegt Diercks, "Als dat zo is dan is er een belangrijke preventieve rol voor de urinetest weggelegd. Er zijn namelijk medicijnen die schade aan de bloedvaten kunnen herstellen. Dit zijn dezelfde middelen die gebruikt worden tegen hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte. Momenteel onderzoeken we of deze medicijnen bij mensen met microalbuminurie hart- en vaatziekten kunnen voorkomen. De resultaten hiervan verwachten we volgend jaar."