Flauwvallen vaak niet herkend door spraakverwarring
Flauwvallen wordt vaak niet als zodanig herkend door artsen doordat een eenduidige terminologie en definitie van flauwvallen ontbreken. Dit constateert Roland Thijs van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in zijn proefschrift, waarop hij woensdag promoveerde. Ongeveer 40 procent van de bevolking valt eens of vaker in zijn leven flauw.
Onder artsen heerst spraakverwarring over wat flauwvallen - ook wel syncope genoemd - precies is. Het duurt vaak een tijd voordat artsen weten waarom iemand flauwvalt. Thijs constateert dat een juiste definitie van flauwvallen en eenduidige terminologie het herkennen van de diagnose flauwvallen zal verbeteren.
Thijs deelt flauwvallen in naar vier oorzaken: het hart pompt onvoldoende, het onwillekeurig zenuwstelsel houdt de bloeddruk niet op peil, het lichaam bevat te weinig bloed, of de hersenen geven een vreemd commando dat de hartslag verlaagt en de bloedvaten in buik en bekken verwijdt. Deze indeling wordt momenteel door Europese neurologen en cardiologen verder uitgewerkt. Dit moet ervoor zorgen dat artsen voortaan beter onderscheid kunnen maken tussen flauwvallen en andere aandoeningen waarbij iemand het bewustzijn verliest, zoals epilepsie.
Hyperventilatie leidt niet tot flauwvallen Het proefschrift rekent af met de misvatting dat hyperventilatie tot flauwvallen kan leiden, zoals wel in de leerboeken staat. Thijs liet namelijk vrijwilligers een half uur stevig hyperventileren zonder dat iemand van hen weg raakte. Hij ontdekte ook dat mensen met migraine iets meer kans hebben om flauw te vallen, doordat hun aandoening gepaard gaat met een ontregeling van het onwillekeurig zenuwstelsel.
Veel mensen vallen één keer in hun leven of vaker flauw. Dat overkomt ongeveer 45 procent van de vrouwen en 30 procent van de mannen. Flauwvallen door een hersencommando komt verreweg het meest voor. Thijs: "Het kan gebeuren bij warmte, pijn, angst of als iemand lang staat. Flauwvallen als je bloed ziet valt ook in deze categorie." Zo gaat ongeveer drie procent van de mensen die een eerstehulppost bezoekt onderuit.