Nekhernia
Wat is een nekhernia?
Een hernia van de nek (Hernia Nuclei Pulposi of HNP) is een uitstulping van de tussenwervelschijf. Deze uitstulping kan op een zenuw of op het ruggenmerg drukken. Hierdoor kunnen pijnklachten of uitvalsverschijnselen (zoals verlammingen en/of gevoelsverlies) ontstaan. Een herniaoperatie is een veel uitgevoerde ingreep; in Nederland ondergaan jaarlijks ongeveer 11.000 mensen een herniaoperatie. Hernia's kunnen overal in de wervelkolom voorkomen. Het vaakst komt een hernia onder in de rug voor, gevolgd door in de nek.
Anatomie van de halswervelkolom
De halswervelkolom bestaat uit zeven nekwervels ofwel cervicale wervels. Deze worden ook wel aangeduid als C1 (de eerste of bovenste halswervel) tot en met C7 (de onderste nekwervel). De meeste bewegingen en de grootste bewegingsmogelijkheden bestaan tussen de bovenste halswervel (C1) - ook wel de ‘atlas’ - en de tweede halswervel (C2) – ook wel de ‘draaier’. Tussen twee opvolgende halswervels ligt telkens een tussenwervelschijf, behalve tussen de twee bovenste wervels (C1 en C2). De tussenwervelschijf bestaat uit een elastische kern (nucleus pulposus) die is omgeven door een vezelige ring. De schijf is elastisch en dient als een soort schokdemper. Daarnaast zorgt de tussenwervelschijf er ook voor dat de wervels enigszins ten opzichte van elkaar kunnen bewegen.
Een nekhernia komt het vaakste voor tussen de zesde en de zevende halswervel (C6 en C7), maar ze kunnen ook op andere plaatsen binnen de halswervelkolom optreden. Tussen C1 en C2 kan je echter geen hernia krijgen, omdat daar geen tussenwervelschijf zit.
Naast de nekwervels bestaat de halswervelkolom uit verschillende andere delen. Het halswervelkanaal bestaat van boven naar beneden op ieder niveau uit de wervelbogen. Deze wervelbogen lopen aan de achterkant uit in een uitsteeksel (het doornuitsteeksel). Binnen in het halswervelkanaal loopt van boven naar beneden het ruggenmerg. Hieruit ontspringen de zenuwwortels; deze verlaten één voor één links en rechts tussen twee wervels het wervelkanaal. Het kanaal waar de zenuwwortel doorheen loopt voordat deze de wervelkolom verlaat, heet het zenuwwortelkanaal. Deze plaats, waar een zenuwwortel het wervelkanaal verlaat, ligt dicht bij de tussenwervelschijf. Als op deze plek een uitstulping van de tussenwervelschijf ontwikkelt, kan dat leiden tot beklemming van de zenuwwortel. Hierdoor kunnen herniaverschijnselen optreden, zoals nekpijn en uitstralende pijn in een arm. Ook kan er krachtvermindering en gevoelsverlies ontstaan in het verzorgingsgebied van de beknelde zenuwwortel.
De hernia van de nek en slijtage
Slijtage (of degeneratie) van een tussenwervelschijf (een vorm van artrose) is een proces dat in de loop der jaren bij iedereen plaatsvindt. Dit zorgt soms voor nekklachten. Als er slijtage van de tussenwervelschijf optreedt, kan deze gaan puilen. Soms ontstaat er zelfs een scheur in de vezelring van de schijf, waar dan delen van de weke kern door naar buiten kunnen komen. Dit gebeurt meestal bij de plaats waar de zenuwwortel het wervelkanaal verlaat.
Iedereen kan een nekhernia krijgen. Waarom dit bij de één wel en bij de ander niet gebeurt is niet bekend. Wel kunnen in bepaalde families hernia's iets vaker optreden. Ook is uit onderzoek gebleken dat roken het slijtageproces van de tussenwervelschijven kan versnellen.
Bron: Nederlandse Vereniging voor Neurochirurgie
Laatst bijgewerkt op 12 maart 2018