ADHD medicatie bij kinderen

In Nederland zouden er zo’n 60.000 tot 100.000 kinderen en jongeren onder de zestien jaar zijn met ADHD. Medicatie is niet de eerste keus bij het behandelen van ADHD bij kinderen. Indien nodig kan ADHD medicatie voorgeschreven worden bij kinderen vanaf zes jaar.

Voordat een kind met ADHD medicijnen krijgt

Kinderen met ADHD krijgen niet zomaar medicijnen voorgeschreven. Er gaat eerst een traject aan vooraf waarbij wordt gekeken of behandelingen zonder medicatie mogelijk zijn. De invulling hiervan is afhankelijk van de soort klachten en de ernst van de aandoening. Ook de mate waarin herstel met de tijd plaatsvindt is hierop van invloed. De klachten kunnen een chronische vorm aannemen, maar dit is niet altijd het geval.

Kind met probleemgedrag en lichte beperkingen in het functioneren

Kinderen met probleemgedrag en met lichte beperkingen in het functioneren (bijvoorbeeld door onoplettend, druk of impulsief gedrag) hebben niet de diagnose ADHD. Zij kunnen geen medicijn krijgen, omdat zij geen aandoening hebben waarbij ADHD medicatie officieel geregistreerd staat. Een medicijn staat officieel geregistreerd als het uitvoerig is onderzocht op de werking en veiligheid bij een bepaalde aandoening, en als de overheid het gebruik ervan heeft goedgekeurd.

De behandeling bij een kind met probleemgedrag en lichte beperkingen ziet er aanvankelijk als volgt uit:

• Voorlichting
• Opvoedingsadvies

De voorlichting en het advies wordt doorgaans gegeven door de huisarts. Mocht dit onvoldoende effect hebben, dan is opvoedingsondersteuning mogelijk. Vaak worden de ouders en het kind doorverwezen naar Centrum Jeugd en Gezin, een orthopedagoog of POH-GGZ Jeugd (Praktijk Ondersteuning Huisarts - Geestelijke GezondheidsZorg).

Kind met ADHD

Heeft een kind de diagnose ADHD dan is er naast voorlichting, advies en begeleiding meestal ook gedragstherapie nodig. Een veelgebruikte vorm van therapie bij ADHD is cognitieve gedragstherapie. Heeft dit onvoldoende effect, dan krijgt een kind daarnaast vaak medicijnen.

Wanneer krijgen kinderen ADHD medicatie?

Kinderen met ADHD krijgen medicijnen voorgeschreven als eerdere interventies – zoals voorlichting voor de ouders en/of gedragstherapie voor het kind – te weinig resultaat hebben. Naast ADHD medicatie kan een kind gedragstherapie, voorlichting, advies en/of ondersteuning krijgen.

De medicatie dient als hulpmiddel en geneest ADHD niet. Dit betekent dat het enkel de symptomen vermindert. Door een vermindering van ADHD symptomen (zoals onrust) kan gedragstherapie beter aanslaan.

Welke medicijnen krijgen kinderen met ADHD?

Het medicijn methylfenidaat heeft de (eerste) voorkeur bij kinderen met ADHD. Het behoort tot de categorie amfetaminen. Amfetaminen zijn uppers (oppeppers). Je zou denken dat mensen met ADHD dat juist niet nodig hebben, omdat ze vaal al de stempel ‘druk’ hebben. Het gaat hier juist om het vergroten van de concentratie, het planningsvermogen, het overzien van gevolgen, enzovoort. Methylfenidaat blijkt bij twee op de drie kinderen de aandacht en stemming te verbeteren. Overactieve kinderen worden er rustiger van en kunnen zich beter concentreren.

Heeft methylfenidaat onvoldoende effect of geeft het te veel en/of hinderlijke bijwerkingen? Dan kan overgestapt worden op atomoxetine (psychostimulantia) of dexamfetamine (amfetamine). In sommige gevallen krijgen kinderen guanfacine (antihypertensiva) voor hun ADHD. Dit is het geval als:

• Stimulerende middelen niet geschikt zijn voor het kind
• Het kind de andere medicijnen niet goed kan verdragen
• De andere medicijnen niet effectief zijn bij het kind

Lees meer over de werking van medicijnen bij ADHD op de pagina: Soorten ADHD medicatie.

Laatst bijgewerkt op 8 augustus 2018