Oedeem in voeten
Ik heb sinds mijn 18e last van vocht rond mijn enkels en in mijn voeten. Ook mijn moeder, haar zuster en hun moeder hadden deze klacht vanaf die leeftijd. Het is niet een klein beetje want de voeten kunnen flink dik worden,ook de onderbenen en soms ook mijn buik. Dit is afhankelijk van het weer en de periode in de menstratie cyclus.Mijn voeten zijn overigens altijd wel enigszins gezwollen en nooit normaal slank. Mijn hart en nieren zijn vroeger wel eens onderzocht en daar was niks mis mee. Volgens de internist is het een fysiologisch probleem waar ze niets aan doen (dit was 17 jaar geleden). Ik leef er mee maar vind het bij tijd en wijlen toch storend en vraag me af of hier iets aan te doen is. Bijvoorbeeld als de bloedvaten te nauw zouden zijn. Ik heb overigens geen spataderen ben lang en slank en weeg 64 kilo bij een lengte van 1.77. Die dikke enkels misstaan dus behoorlijk bij mij bouw. Ik ben altijd goed gezond heb geen klachten en slik geen medicijnen. Graag uw reactie en advies.
Antwoord van de apotheker
Oedeem of vochtophoping is de aanwezigheid van vocht op plaatsen in het lichaam waar vocht normaal niet of nauwelijks aanwezig is. Voorbeelden zijn de enkels, de buik of de longen. Oedeem kan vele oorzaken hebben. Als de aderen in de benen het bloed niet goed afvoeren naar het hart, kan zich vocht ophopen in de voeten, de enkels en de onderbenen. Ook een verminderde pompfunctie van het hart (hartfalen) of lever- en nieraandoeningen kunnen oedeem veroorzaken. Hoe kunt u oedeem herkennen? Oedeem in de benen is niet moeilijk te herkennen: als u uw vinger enige tijd stevig in de huid drukt en dan weghaalt, ziet u een putje in het been. Kortademigheid, vooral bij inspanning of bij plat liggen (\'s nachts), kan een teken zijn van oedeem in de longen. Als u in enkele dagen meer dan 1-2 kilo aankomt in gewicht, kan dat het gevolg zijn van oedeem. Wat kunt u zelf doen aan oedeem? Dit hangt van de oorzaak af. In het algemeen geldt: wees matig met zout. Zo houdt u minder vocht vast en daalt de bloeddruk. Zorg voor voldoende beweging. Dit stimuleert de doorbloeding en de spierfunctie in de benen, waardoor het vocht kan verminderen. Als u last heeft van oedeem, of bekend bent met hartfalen, controleer dan enkele malen per week uw lichaamsgewicht. Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij oedeem? Bij oedeem worden plasmiddelen gebruikt. Door plasmiddelen scheiden de nieren meer zout uit, dat vocht met zich meetrekt en via de urine afvoert. Hierdoor slinkt het oedeem en dikke enkels en voeten verdwijnen. Er zijn verschillende soorten plasmiddelen die op verschillende plaatsen in de nier werken: Thiazide-plasmiddelen Thiazide-plasmiddelen worden gebruikt bij matige vormen van oedeem. Voorbeelden zijn chloortalidon en hydrochloorthiazide. Kaliumsparende plasmiddelen Kaliumsparende plasmiddelen hebben een gering vocht afdrijvend effect, maar zorgen er daarnaast voor dat er minder kalium wordt uitgescheiden via de nieren. Ze worden gebruikt als de hoeveelheid kalium in uw bloed te laag is. De kaliumsparende plasmiddelen worden meestal gecombineerd met andere plasmiddelen, omdat de andere plasmiddelen de hoeveelheid kalium in het bloed kunnen verlagen. Voorbeeld van een kaliumsparend plasmiddel is triamtereen. Voorbeelden van combinaties van thiazide-plasmiddelen met kaliumsparende plasmiddelen zijn epitizide in combinatie met triamtereen, hydrochloorthiazide in combinatie met triamtereen en hydrochloorthiazide in combinatie met amiloride. Lis-plasmiddelen Lis-plasmiddelen werken sterker dan bovengenoemde thiazide-plasmiddelen en kaliumsparende plasmiddelen. Ze worden gebruikt bij ernstig oedeem. Voorbeelden zijn bumetanide en furosemide. Acetazolamide Acetazolamide wordt alleen kortdurend gebruikt als andere plasmiddelen onvoldoende effect hebben. Het wordt dan altijd gegeven naast andere plaspillen. (HK)