Bijwerkingen haldol

Antwoord van de apotheker over werking en bijwerkingen van haldol

Dit middel is waarschijnlijk het meest bij psychosen gebruikte medicijn ter wereld. Haldol wordt gegeven bij ernstige vormen van opwinding en onrust, manie, tics, psychosen (zoals bij schizofrenie). Ook bij misselijkheid en braken kan dit middel worden gegeven.

Haldol, ook wel haloperidol genoemd, is verkrijgbaar in tabletten van 1 mg en van 5 mg. Er worden doseringen van 5 tot 20 mg per dag aangehouden voor het bestrijden van acute psychosen. Voor een onderhoudsbehandeling zou een lagere dosering al voldoende zijn.

Vroeger werd 1 tot 3 mg Haldol bij acute psychosen gegeven en in sommige landen was het populair om megadoseringen toe te passen, wel tot 100 mg per dag. Het belangrijkste effect wordt veroorzaakt door blokkering van de dopaminereceptoren. Als die eenmaal geblokkeerd zijn, maakt meer van hetzelfde niet zoveel uit, behalve dat de patiënt meer bijwerkingen ervaart.

Een goede afspraak lijkt te zijn: zo laag mogelijk doseren (0,5 tot ± 7 mg per dag). De hoeveelheid haloperidol die nodig is, kan per persoon sterk verschillen. Bij de meeste mensen kom je uit met doseringen tussen 0,5-3 mg. Bij ernstige, acute psychosen kan het eventueel worden verhoogd tot max. 15 mg per dag. Hogere doseringen lijken niet beter te werken. 

Er is ook een langwerkend haldoldecanoaat beschikbaar dat per injectie eens in de twee tot vier weken gegeven kan worden (depot). De werking op zowel de korte als de lange termijn is hetzelfde; blokkade van de dopaminereceptor in de hersenen. Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven.

Ook bij lage doseringen is het, omdat het middel zo krachtig is, vaak nodig om iets tegen de bijwerkingen erbij te geven.

Bijwerkingen Haldol

Lang niet iedereen ervaart bijwerkingen en niet iedereen krijgt dezelfde. Dit is afhankelijk van je eigen gevoeligheid voor iedere specifieke bijwerking. De meest voorkomende bijwerkingen zijn bewegingsstoornissen, deze worden ook wel extrapyramidale verschijnselen genoemd. Het zijn stoornissen in de aansturing van de spieren. Dit uit zich onder meer in moeite met bewegen, rusteloosheid, plotselinge spiertrekkingen in hoofd, mond of gezicht en spierstijfheid. Sommige bewegingsstoornissen beginnen enkele dagen na starten of na een dosisverhoging. Het kan ook na langdurig gebruik beginnen of pas na het stoppen met haloperidol. Soms verdwijnt het binnen enkele dagen.

Neem contact op met je arts als je bewegingsstoornissen ondervindt. Je arts kan eventueel de dosering aanpassen, besluiten een ander geneesmiddel voor te schrijven of een medicijn toevoegen tegen de bewegingsstoornissen.

Daarnaast komen bijwerkingen als seksuele stoornissen (zoals minder zin in vrijen en moeilijker een erectie krijgen), slapeloosheid, agitatie en hoofdpijn regelmatig voor.

Na langdurig gebruik (meerdere maanden) van dit middel ziet men zelden ‘late bewegingsstoornissen’ optreden. De eerste verschijnselen zijn zuig-, kauw- en smakbewegingen, bewegingen van de tong en grimassen en tics van het gezicht. Latere verschijnselen die op kunnen treden zijn: buig- en strekbewegingen van vingers en tenen, dansachtige bewegingen van armen en benen en zwaai- of draaibewegingen van schouders en bekken. Als deze bijwerkingen optreden is dat pas na enkele maanden gebruik, bij verlaging van de dosering en soms pas als je gestopt bent met het middel. De verschijnselen worden bij staken van medicijn na verloop van tijd minder. Bij een deel van de mensen gaat deze bijwerking echter niet meer helemaal over. Deze bewegingsstoornis wordt ook wel tardieve dyskinesie genoemd. Neem bij de eerste verschijnselen contact op met je arts voor overleg.

Hierboven staan de meest voorkomende bijwerkingen. Raadpleeg de bijsluiter voor een compleet overzicht.

Laatst bijgewerkt op 6 april 2018