Madentherapie tegen doorligplek?

Antwoord van de apotheker

Madentherapie Onderstaand vindt u algemene informatie over het gebruik van (schone) maden bij de behandeling van een wond. Het is goed u te realiseren dat bij het vaststellen van een aandoening de situatie voor iedereen weer anders kan zijn. Hier staat beschreven hoe in het LUMC (Leiden) de behandeling wordt uitgevoerd. Algemene informatie rondom de behandeling Wanneer u voor madentherapie in aanmerking komt, is het van belang dat u het daarmee eens bent. Nadat u volledig geïnformeerd bent over de therapie, kunt u een beslissing nemen. Bespreek daarom vóór de behandeling al uw vragen en zorgen met uw behandelend arts. Vanzelfsprekend wordt deze bijzondere vorm van therapie slechts na uw toestemming begonnen. Tijdens de behandeling kan deze op uw verzoek op elk gewenst moment worden beëindigd. Hiervoor is noodzakelijk dat u dit kenbaar maakt aan uw behandelend arts. Niet iedereen zal alle specifieke details over de procedure rond de behandeling willen weten. Toch is het verstandig wanneer u goed geïnformeerd bent. Tijdens het gesprek met de arts krijgt u antwoord op de volgende vragen: Wat zijn de beweegredenen van mijn arts om bij mij de madentherapie voor te stellen? Zijn er eventueel andere behandelingsmogelijkheden? Wat wordt er bij de madentherapie gedaan? Wat zijn de complicaties van de madentherapie? Welk resultaat mag ik van de madentherapie verwachten? Is ziekenhuisopname noodzakelijk en zo ja: hoe lang kan de opname duren? Wat staat mij te wachten in de herstelfase na de madentherapie? Wat is madentherapie en wat is het doel hiervan? Madentherapie is het gebruik van maden bij de behandeling van bijzondere wonden. De maden worden voor dit doel gekweekt. De maden ruimen dood weefsel en daarmee tegelijkertijd bacteriën op. Hierdoor ontstaat een betere doorbloeding en daarmee een betere genezing van de wond. Infectie en verdere achteruitgang van de wond wordt daardoor voorkomen. Zowel bij necrotische wonden als bij ernstige wondinfecties kan gebruik worden gemaakt van madentherapie. Necrotische wonden wil zeggen dat het gaat om wonden waarbij de huid is afgestorven. Ernstige wondinfecties wil zeggen dat het gaat om wonden waarbij gebruikelijke wondbehandeling niet aanslaat. Dit kan verschillende oorzaken hebben: De doorbloeding van de wond is niet optimaal, hiermee wordt bedoeld de aanvoer van voedings en afweerstoffen. De algemene voedingstoestand is slecht, bepaalde vitamines en eiwitten zijn er dan niet in voldoende mate. De algemene conditie is niet optimaal. Daarnaast hangt de mate van wondgenezing ook af van de mate van de verontreiniging van de wond, de grootte van de wond zelf en uw leeftijd. Voorbereiding op het verblijf in het ziekenhuis Afhankelijk van de wond die u heeft, verblijft u een aantal weken in het ziekenhuis. Het is van groot belang dat u bereid bent om mee te werken aan deze intensieve behandeling. De behandeling De wond wordt eerst schoongemaakt op de operatiekamer. Dit gebeurt onder algehele narcose of met een plaatselijke verdoving. Dood en/of geïnfecteerd weefsel wordt verwijderd waarna gestart wordt met de madentherapie. De maden bevinden zich in ondoorzichtige zakjes (een soort theezakjes). Deze madenzakjes worden op of in de wond gelegd. De wond met de madenzakjes wordt vervolgens verbonden. Drie tot vier keer per dag worden de madenzakjes nat gemaakt met een zoutoplossing (NaCl 0,9%). Deze zoutoplossing zorgt ervoor dat de maden niet uitdrogen waardoor een zo goed mogelijke omgeving voor de maden ontstaat. Om de circa drie dagen worden de madenzakjes vervangen. Dit wordt op de afdeling gedaan door een op dit gebied deskundige verpleegkundige of arts. De verwisseling van de madenzakjes gaat als volgt: Het wondverband wordt verwijderd. Er wordt wondinspectie door de arts en de verpleegkundige gedaan om na te gaan of er vooruitgang te zien is. Dan wordt besloten of er wat in de behandeling veranderd moet worden. Er wordt een wondkweek afgenomen om na te gaan of er bacteriën in de wond zitten. De wond wordt schoongemaakt met een zoutoplossing. De nieuwe zakjes met maden worden in de wond gelegd. Er worden steriele gazen gedrenkt in een zoutoplossing over de zakjes heen gelegd. De wond wordt bedekt met steriele gazen. De wond wordt verbonden met een zwachtel. Dit is ter bescherming van de madenzakjes. Het gebruik van maden bij de behandeling van wonden kan pijnlijk zijn, daarom krijgt u voldoende pijnstilling. Belangrijk is dat u deze op vaste tijden inneemt zodat de hoeveelheid medicijnen in het bloed gelijk blijft, waardoor de pijn zo goed mogelijk wordt bestreden. De verpleegkundige kan u hierover verder informeren. Afhankelijk van de locatie van de wond, kan u enige beperkingen opgelegd krijgen met betrekking tot uw dagelijkse verzorging. Het kan zijn dat u niet meer mag douchen of nog maar beperkt uit bed mag. De arts zal u altijd uitleggen waarom dit noodzakelijk is. Na de wondbehandeling Na de madentherapie (de duur hiervan is afhankelijk van het verloop van de genezing), wordt er bekeken of u geopereerd moet worden om de wond te sluiten. De arts bekijkt of de wond gesloten kan worden door middel van een operatie of dat de wond zonder verdere operatieve behandeling kan genezen. Mocht de wond operatief gesloten worden, dan kan dit op verschillende manieren gebeuren: De wondranden worden naar elkaar toe gebracht en aan elkaar gehecht. Met behulp van donorhuid wordt de wond gesloten (huidtransplantatie). Donorhuid houdt in dat er van een ander deel van uw lichaam (bijvoorbeeld van uw been) gezonde huid wordt weggehaald. Met deze huid wordt de wond bedekt, waardoor de wond zich kan sluiten. Daarnaast bestaan er andere methoden om de wond te sluiten. Dit is afhankelijk van de wond. Indien dit voor u van toepassing is, zal uw behandelend arts u hierover informeren. Afhankelijk van de manier waarop de wond gesloten is, verblijft u nog een aantal dagen in het ziekenhuis. Hierbij wordt de wond zo vaak als nodig geïnspecteerd. De arts zal u hierover informeren. Afhankelijk van wat voor soort wond u heeft en waar deze zich bevindt, zullen er bepaalde regels zijn waar u zich aan moet houden als u weer thuis bent. De arts zal u precies vertellen wat u thuis wel/niet mag doen en waar u op moet letten. Bij uw ontslag uit het ziekenhuis krijgt u een afspraak mee voor de polikliniek. Daar zal de arts de wond opnieuw inspecteren en het verdere beleid met u bespreken. Tot slot Het kan zijn dat de behandeling door de ernst van de wond onvoldoende resultaat heeft. In dat geval zal er gekeken worden naar een andere behandeling. Uw arts zal u hierover informeren. (HK)