© 2024 solvo B.V.

Prenataal onderzoek: screening en diagnostiek

Bij prenataal onderzoek wordt nagegaan of je kind een aangeboren afwijking heeft. Je kunt het onderzoek opdelen in prenatale screening en prenatale diagnostiek. Zo krijg je eerst een screening om vast te stellen of er een verhoogd risico is op een afwijking. Blijkt er een verhoogd risico te zijn? Dan is prenatale diagnostiek mogelijk. Lees verder op deze pagina welke afwijkingen zichtbaar worden, wat de twee soorten onderzoeken precies inhouden en wanneer je prenataal onderzoek krijgt.

Welke afwijkingen worden zichtbaar bij prenataal onderzoek?

Prenataal betekent ‘voor de geboorte’. Prenataal onderzoek gebeurt dan ook tijdens de zwangerschap. De arts test je ongeboren kind op de volgende afwijkingen:

  • Syndroom van Down
  • Syndroom van Edwards
  • Syndroom van Patau
  • Lichamelijke afwijkingen, zoals een open ruggetje of een open schedel

Prenatale screening

Wil je weten of er een verhoogd risico is op een aangeboren afwijking? Dan krijg je eerst een prenatale screening om te berekenen hoe groot het risico is.

Prenatale screening bestaat uit:

  • Combinatietest (nekplooimeting en bloedtest). Met de nekplooimeting en bloedtest bekijkt de arts hoe groot de kans is op een kind met een aangeboren afwijking. Het wordt uitgevoerd tussen negen en veertien weken zwangerschap. Lees hier meer over op de pagina Combinatietest.
  • NIPT-test. De NIPT-test is een bloedonderzoek die aangeboren chromosoomafwijkingen kan aantonen. Het gaat hierbij om het Downsyndroom, Edwardssyndroom en Patausyndroom. Lees hier meer over op de pagina NIPT-test.

Prenatale diagnostiek

Blijkt uit de screening dat er een verhoogde kans op een aangeboren afwijking is? Dan is vervolgonderzoek mogelijk voor meer zekerheid. Dit heet ook wel prenatale diagnostiek.

Prenatale diagnostiek bestaat uit:

  • Vlokkentest. Je komt in aanmerking voor de vlokkentest als je kind een verhoogd risico heeft op een DNA-, chromosoom- of stofwisselingsafwijking. Het vindt plaats tussen de elfde en veertiende week van je zwangerschap. Lees hier meer over op de pagina Vlokkentest.
  • Vruchtwaterpunctie. Een vruchtwaterpunctie wordt ingezet om chromosoomafwijkingen te constateren. In sommige gevallen wordt het onderzoek gebruikt om ook andere afwijkingen op te sporen, zoals een open ruggetje of DNA-afwijking. Lees hier meer over op de pagina Vruchtwaterpunctie.
  • Uitgebreid echoscopisch onderzoek. Tijdens uitgebreid echoscopisch onderzoek worden organen, het hoofd, de ledematen en de romp van je kindje bekeken. Meestal worden tijdens dit onderzoek ernstige afwijkingen opgespoord. Een uitgebreid echoscopisch onderzoek gebeurt vaak na twintig weken.

Verschil prenatale screening en diagnostiek

Er zijn een aantal verschillen tussen prenatale screening en diagnostiek:

  1. Uit de screening blijkt alleen of er een verhoogd risico is. Met prenatale diagnostiek wordt met meer zekerheid vastgesteld of het kind een aangeboren afwijking heeft. Houd er wel rekening mee dat de onderzoeken nooit 100% uitsluitsel geven.
  2. Prenatale screening is veiliger dan diagnostiek. Zo zijn er tijdens de screening geen risico’s voor het ongeboren kind. Tijdens de diagnostiek is er wel meer risico op een miskraam. Het risico op een miskraam is na een vlokkentekst iets hoger dan na een vruchtwaterpunctie.
  3. Prenatale screening wordt als minder ingrijpend ervaren dan diagnostiek. Dit komt doordat er bij prenatale diagnostiek een naald aan te pas komt. De meeste vrouwen voelen voor korte tijd pijn tijdens het prikken. De screening gebeurt via bloedtesten en echo’s.

Wanneer prenataal onderzoek?

Je kunt zelf kiezen of je prenataal onderzoek wilt. In het eerste gesprek met de verloskundige zal zij vragen of je meer over de screening wilt weten. Er wordt ook rekening gehouden of je een verhoogd risico hebt op een kind met een aangeboren afwijking. Dit is het geval:

  • Als je 36 jaar of ouder bent.
  • Als jij of je partner drager is van een chromosomale afwijking of ander ziektebeeld.
  • Als er in jouw of je partners familie een erfelijke of aangeboren afwijking voorkomt.
  • Als je zwanger bent geworden met Intracytoplasmatische Sperma Injectie (ICSI).

Voordat je aan prenataal onderzoek begint, is het belangrijk om alvast over bepaalde vragen na te denken. Wat betekent het voor jou en je partner als er een (verhoogd risico op een) afwijking wordt gevonden? Weet je zeker dat je het voor de geboorte al wilt weten? Wil je bij verhoogd risico vervolgonderzoek doen, ook als dit het risico op een miskraam vergroot? Als je kind een ernstige afwijking heeft waar geen behandeling voor is, wil je de zwangerschap dan afbreken?

Wordt prenataal onderzoek vergoed?

De vergoeding per onderzoek verschilt per situatie. Zo krijg je prenataal onderzoek vaak alleen vergoedt als er een verhoogd risico is. Het hangt ook af van je soort verzekering. Vraag hiervoor advies aan zowel de verloskundige en/of jouw zorgverzekeraar.

Laatst bijgewerkt op 15 augustus 2018


Deze tekst is goedgekeurd door Drs. J.A. Geel, Aios Huisartsgeneeskunde

Gerelateerde informatie


Meld je aan voor de nieuwsbrief

Wil jij meer informatie over medicijnen, onderzoeken en
behandelingen ontvangen? Schrijf je dan in en krijg maandelijks de nieuwsbrief.

Ziekenhuis.nl gebruikt cookies. Lees hier onze Privacy- en cookieverklaring.

Cookies

Ziekenhuis

Om je een informatieve en prettige online ervaring te bieden, maken Ziekenhuis.nl (onderdeel van solvo b.v.) en derden gebruik van verschillende soorten cookies. Hieronder vallen functionele, analytische en persoonlijke cookies. Met deze cookies kunnen we de werking van onze website verbeteren en je van gepersonaliseerde advertenties voorzien. Door op ‘Akkoord en doorgaan’ te klikken, gaat u akkoord met het plaatsen van alle cookies zoals omschreven in onze privacy- & cookieverklaring.

Cookievoorkeuren

Je kunt hieronder toestemming geven voor het plaatsen van persoonlijke cookies. Met deze cookies houden wij en onze partners je gedrag op onze website bij met als doel je persoonlijke advertenties te tonen en onze website te optimaliseren.

Selecteer welke cookies je wil accepteren