Nieuwe combinatietherapie voor long- en darmkanker
Onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek (AVL) hebben een nieuwe combinatietherapie ontwikkeld voor mensen met long- en darmkanker die slecht reageren op bestaande medicijnen.
De therapie is ontwikkeld door te kijken naar welke fouten (mutaties) in het DNA de tumorgroei veroorzaken. Zo werd er een zogenaamde KRAS-mutatie gevonden bij 20% van de longkanker- en 30% van de darmkankerpatiënten. Deze mutatie zorgt ervoor dat meerdere eiwitten in de kankercellen ontregeld raken, en de cellen oneindig gaan delen. Omdat deze mutaties moeilijk rechtstreeks met medicijnen te bestrijden zijn, zijn de onderzoekers van het AVL op zoek gegaan naar een combinatie van middelen.
Combinatietherapie
Onderzoeker prof. dr. René Bernards legt deze tactiek uit met behulp van een wegenkaart, waarop te zien is dat er meerdere wegen zijn die van A naar B gaan. Bernards: “Route A is misschien de makkelijkste of snelste weg. Maar als deze afgesloten is, zul je route B nemen. Bij tumoren werkt het net zo: zij hebben voorkeur voor een bepaalde overlevingsroute. Maar als je die afsluit, met behulp van medicijnen, gebruiken ze een alternatieve route. De truc is dus om die alternatieve route ook af te sluiten.”
Laboratorium onderzoek vond een effectieve combinatie voor de bestrijding van de KRAS-mutaties bij mensen met long- en darmkanker. Het gaat om een combinatie van een zogenoemde MEK-remmer, bijvoorbeeld het middel selumetinib, en een middel dat de eiwitten EGFR en ERBB2 remt, zoals afatinib of dacomitinib. Ook in proeven met muizen bleek deze combinatie van middelen zeer effectief.
Hoge verwachtingen van klinische trial
Collega onderzoeker prof. dr. Jan Schellens zal komende april starten met een klinische trial, waarbij uitbehandelde patiënten met darm- en longkanker met een KRAS-mutatie de nieuwe combinatietherapie krijgen. De verwachtingen zijn hoog. Schellens zegt: “Het gaat hier om medicijnen die individueel al uitgebreid zijn getest, waarvan we de werking en de veiligheid al kennen. De veiligheid van deze nieuwe combinatie moet echter nog wel vastgesteld worden. Dit is een nog sterker concept dan de succesvolle combinatietherapie die we eerder hebben ontwikkeld voor darmkankerpatiënten met een BRAF-mutatie. Als ik kijk naar de hardheid van de gegevens uit het onderzoek van professor Bernards, verwacht ik dat deze combinatie van de medicijnen in patiënten werkzaam zal zijn.”