© 2024 solvo B.V.

Behandeling van borderline persoonlijkheidsstoornissen

In de meeste gevallen geldt dat de behandeling het beste ambulant of poliklinisch kan plaats vinden. Voor een bepaalde groep is dagbehandeling het meest aangewezen. Soms loopt de spanning echter zo hoog op dat een -liefst kortdurende– klinische opname nuttig kan zijn als een 'time-out', een rustpauze. Voor een bepaalde groep is dagbehandeling het meest aangewezen. Het streven is meer evenwicht te krijgen in de gehele levenssituatie. Het gaat om orde op zaken stellen en evenwicht vinden in het dagelijkse doen en laten. Vooral het verbeteren of herstellen van de relatie met anderen is van belang.

  • Psychotherapie: Bij psychotherapie worden de problemen op een systematische wijze besproken en worden wegen gezocht om er op een andere manier mee om te gaan. Daarbij komt bijvoorbeeld ter sprake hoe gevoelens, gedachten en gedrag met elkaar in verband staan. Zo kunnen bepaalde gebeurtenissen - of opmerkingen van anderen - leiden tot vaak optredende gevoelens als ''Ik voel me niet serieus genomen' of zich herhalende gedachten als ''Ik word nooit serieus genomen''. Deze geven vervolgens spanningen. Deze spanningen kunnen leiden tot minder gewenst gedrag: impulsiviteit, zelfbeschadiging, woede-uitbarstingen. Er kan nagegaan worden welke gebeurtenissen tot sterke gevoelens leiden of welke - vaak negatieve - gedachten zich telkens voordoen. Door middel van lang en intensief oefenen in het anders omgaan met bepaalde gebeurtenissen komt er meer controle over het gevoelsleven, waardoor spanningen minder hoog oplopen. In elke behandelvorm zal de relatie patiënt-therapeut onder spanning komen te staan. De patiënt met de borderlinestoornis heeft immers moeite een band met iemand aan te gaan en is geneigd in uitersten te denken: de ene keer is de therapeut fantastisch, de volgende keer voelt de patiënt zich onbegrepen en afgewezen. Ook is niet iedere therapeut opgewassen tegen het wispelturige gedrag van borderlinepatiënten. Patiënt én therapeut zullen hun uiterste best moeten doen om tot een goede samenwerking te komen. Dit vraagt om geduld en tijd. Het is in elke behandeling tevens belangrijk veel aandacht te schenken aan de relaties van de patiënt met anderen in zijn of haar omgeving. Deze zijn in de loop van de tijd meestal fors onder druk komen te staan. Er worden vaak verwijten over en weer gemaakt en er wordt op een overgevoelige, stereotype manier op elkaar gereageerd. Het is nuttig om belangrijke anderen uit de omgeving van de patiënt - met toestemming van de patiënt - uit te nodigen. Dan kan informatie over de stoornis worden verschaft en begrip worden getoond voor de moeilijkheden die door alle betrokkenen worden ondervonden. Indien alle partijen dat willen, kunnen ook adviezen worden gegeven over hoe beter met elkaar om te gaan. Als de situatie van de patiënt het toelaat, kan een vorm van verwerkingstherapie van eventuele ingrijpende ervaringen uit het verleden plaats vinden. Het gaat niet alleen om het bespreekbaar maken van deze ervaringen en de bijbehorende emotionele reacties, maar ook om het voelen van de vaak diep weggestopte emoties.
  • Medicijnen: Medicijnen zijn met name in het begin van de behandeling van betekenis. Dit komt omdat het vaak enige tijd duurt voordat psychotherapie effect heeft. Medicijnen kunnen de ernst van de verschijnselen verminderen. Er zijn geen medicijnen die de stoornis kunnen genezen. Omdat er zoveel verschillende verschijnselen zijn, moeten soms verschillende soorten medicijnen (psychofarmaca) worden gebruikt. Meest aanbevolen zijn medicijnen tegen psychotische verschijnselen (antipsychotica) en tegen depressieve verschijnselen (antidepressiva). Vanzelfsprekend moet bij deze medicamenten, naast de hieronder genoemde gunstige werking, ook rekening gehouden worden met bijwerkingen. Antipsychotische middelen worden gebruikt omdat deze niet alleen helpen tegen psychotische verschijnselen, maar ook een gunstige werking kunnen hebben op woede-uitbarstingen, depressieve klachten, angsten en impulsiviteit. Antidepressieve middelen kunnen niet alleen een depressieve stoornis bestrijden, maar ook soms effect sorteren op andere verschijnselen (zoals angst en impulsiviteit). Het is bij de borderlinestoornis noodzakelijk onderscheid te maken tussen depressieve verschijnselen en de vaak gehoorde klacht: een 'leeg gevoel van binnen'. Antidepressiva geven hierop, net zo min als op een negatief zelfbeeld, weinig verbetering. Soms kunnen medicijnen die stemmingsschommelingen verminderen, zoals lithium of carbamazepine, van nut zijn. Terughoudendheid in het gebruik van kalmerings-en slaapmiddelen wordt aangeraden in verband met het gevaar op gewenning en verslaving (steeds meer medicijnen nodig hebben om eenzelfde effect te bereiken).

Bij veel patiënten kunnen de medicijnen worden afgebouwd als de psychotherapie resultaat begint te geven (wat soms vele maanden kan duren!).

Gerelateerde informatie

Lees meer over Borderline Persoonlijkheidsstoornissen op

  • Gezondheidsplein

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Wil jij meer informatie over medicijnen, onderzoeken en
behandelingen ontvangen? Schrijf je dan in en krijg maandelijks de nieuwsbrief.

Ziekenhuis.nl gebruikt cookies. Lees hier onze Privacy- en cookieverklaring.

Cookies

Ziekenhuis

Om je een informatieve en prettige online ervaring te bieden, maken Ziekenhuis.nl (onderdeel van solvo b.v.) en derden gebruik van verschillende soorten cookies. Hieronder vallen functionele, analytische en persoonlijke cookies. Met deze cookies kunnen we de werking van onze website verbeteren en je van gepersonaliseerde advertenties voorzien. Door op ‘Akkoord en doorgaan’ te klikken, gaat u akkoord met het plaatsen van alle cookies zoals omschreven in onze privacy- & cookieverklaring.

Cookievoorkeuren

Je kunt hieronder toestemming geven voor het plaatsen van persoonlijke cookies. Met deze cookies houden wij en onze partners je gedrag op onze website bij met als doel je persoonlijke advertenties te tonen en onze website te optimaliseren.

Selecteer welke cookies je wil accepteren