Klachten bij borderline persoonlijkheidsstoornissen
De borderlinestoornis kent vele verschillende, soms moeilijk met elkaar in verband te brengen verschijnselen. Het is niet alleen voor de patiënt een moeilijk te begrijpen aaneenschakeling van gevoelens en gebeurtenissen, maar ook voor mensen uit de omgeving van de patiënt. De belangrijkste verschijnselen zijn:
- Stemmingswisselingen: De stemming kan sterk en snel, zelfs binnen enkele uren, wisselen. De stemming kan gemakkelijk omslaan na een gebeurtenis waar omstanders minder betekenis aan geven dan de patiënt. Anders gezegd: patiënten reageren vaak - zeker in de ogen van anderen - overgevoelig. Soms zijn deze reacties heftig, in de vorm van woedeuitbarstingen.
- Impulsiviteit: Patiënten nemen nogal eens impulsief (zonder er eerst goed over na te denken) een beslissing. Impulsiviteit kan zich ook uiten in de vorm van: eetstoornissen, wisselende seksuele relaties, geld verkwisten, alcohol-of drugsmisbruik.
- Identiteitsproblemen: Patiënten hebben meestal weinig zelfvertrouwen en zijn daarbij overgevoelig voor kritiek. Velen weten niet goed wat te doen en wat te willen met hun leven. Een vaak gehoorde klacht is: een 'leeg gevoel ' van binnen hebben. Patiënten voelen zich eenzaam, voelen zich snel in de steek gelaten en kunnen moeilijk alleen zijn.
- In uitersten denken: Andere mensen of situaties worden beoordeeld als helemaal goed of helemaal fout. De ene dag kan de patiënt ergens zeer enthousiast over zijn, de volgende dag het 'helemaal niks' vinden. Het lijkt of alleen zwart of wit bestaat, grijstinten (nuanceringen) ontbreken. Hierdoor ontstaan vaak werk-en relatieproblemen. Veel patiënten wisselen regelmatig van werk en vriendenkring.
- Hoog oplopende spanningen: Spanningen kunnen zodanig oplopen dat zij nogal eens leiden tot opzettelijke zelfbeschadiging, bijvoorbeeld krassen in de onderarmen, tot gedachten aan zelfmoord, tot pogingen daartoe en uiteindelijk soms tot zelfdoding. Deze symptomen zijn ernstig en moeten niet zomaar worden afgedaan met 'aandachtvragen'.
- Psychotische verschijnselen: Het gaat om verschijnselen als verwardheid, achterdocht en horen van stemmen. Deze zijn meestal kortdurend (enkele uren).