Veelvoorkomende vormen en verschijnselen van psoriasis
De eerste afwijkingen van psoriasis kunnen op elke leeftijd ontstaan. Er zijn twee leeftijdscategorieën waarin psoriasis relatief vaak opkomt: van 16-21 jaar en van 57-60 jaar. Bij vrouwen begint psoriasis gemiddeld op iets jongere leeftijd dan bij mannen. Hoelang de afwijkingen blijven bestaan varieert van enkele weken tot het hele leven. Het beloop is onvoorspelbaar.
Plaque psoriasis
De meest voorkomende vorm van psoriasis wordt plaque psoriasis genoemd. Kenmerkend hiervoor zijn rode schilferende plekken met een scherpe begrenzing. De mate van schilfering wisselt en de kleur is zilverwit. Wanneer er geen schilfering is, kan deze vaak door krabben zichtbaar gemaakt worden (het kaarsvetfenomeen). Bij verder krabben ontstaan puntvormige bloedingen (het teken van Auspitz). Dit fenomeen ontstaat doordat de bloedvaatjes in de lederhuid in de psoriasisplekken zeer dicht onder het huidoppervlak liggen.
De plekken variëren in grootte van 1 tot enkele centimeters en zijn meestal ovaal van vorm. Door samenvloeien kunnen grote plakkaten ontstaan en ronde of andere bizarre vormen (psoriasis figurata). Het aantal plekken varieert van 1 tot meer dan 100. De psoriasisplaques kunnen op elke plaats ontstaan, maar hebben een voorkeur voor de strekzijde van de ellebogen, de strekzijde van de knieën, het behaarde hoofd, en de onderrug.
Psoriasis op specifieke plaatsen van het lichaam
Hoe psoriasis er uit ziet is ook afhankelijk van de plaats op het lichaam.
Behaarde hoofd. Op het behaarde hoofd kunnen gewone psoriasisplekken voorkomen, maar ook kan het hoofd helemaal onder de schilfers zitten. Een enkele keer kan daardoor wat haaruitval optreden. Psoriasis leidt echter niet tot kaalheid.
Plooien. Een veelvoorkomende plek waar psoriasis zich kan nestelen zijn je huidplooien. Denk hierbij aan je oksels of knieholten. Als de psoriasis zich vooral daar bevindt, dan spreek je van psoriasis inversa. Lees hier verderop in de tekst meer over bij verschillende vormen van psoriasis.
Handpalmen en voetzolen. Op de handpalmen en voetzolen is de scherpe begrenzing vaak niet zo duidelijk en kan psoriasis verward worden eczeem. Kloven worden vaak gezien en kunnen zeer pijnlijk zijn, zelfs zodanig dat men nauwelijks kan lopen of weinig met de handen kan doen.
Nagels. Psoriasis van de nagels (psoriasis unguium) komt bij 25-50% van alle mensen met psoriasis voor. De kans op het ontstaan daarvan is groter bij mensen ouder dan 40 jaar en mensen die ook artritis psoriatica hebben. De ernstiger vormen worden vooral gezien wanneer de psoriasis op jonge leeftijd is ontstaan en wanneer psoriasis ook in de familie voorkomt. Het meest voorkomende verschijnsel van psoriasis aan de nagels is kleine putjes in de nagel (die overigens ook bij mensen zonder psoriasis kunnen voorkomen). Daarnaast kan de nagel verkleuren en zit er vaak schilfering onder, waardoor deze aan het uiteinde loslaat van het nagelbed (onycholysis). Een enkele keer zijn er blauwe streepjes te zien, dat zijn kleine bloedinkjes onder de nagel. Karakteristiek voor nagelpsoriasis is een ronde oranje-gele vlek onder de nagel, het zogeheten olievlekfenomeen.
Gewrichten. Bij naar schatting ongeveer 5% van de mensen met psoriasis kunnen er gewrichtsontstekingen ontstaan, vooral van de kleine gewrichtjes van de handen en de voeten. Bij psoriasis kunnen ook gewrichtspijnen voorkomen die niet berusten op een ontstekingsproces.
