Een SOA, en hoe nu verder?
Vrouwen die een seksueel overdraagbare aandoening hebben, zitten veelal in een vervelende situatie. Een SOA wordt immers overgedragen door seksueel contact. Nogal eens roept dit binnen een relatie pijnlijke vragen op: wie van de partners heeft de SOA in een andere relatie opgelopen? Is mijn partner ook geïnfecteerd? Schaamte, angst, onzekerheid of kwaadheid zijn dan ook veel voorkomende gevoelens. Ook zijn er soms zorgen of er nog andere infecties zijn opgelopen.
Het waarschuwen van je huidige seksuele partner
Heb je onbeschermd seksueel contact (zonder condooms) gehad met je huidige seksuele partner, licht dan je partner in. Gemakkelijk is dit bijna nooit, maar het is wel noodzakelijk. De kans is groot dat hij of zij de seksueel overdraagbare aandoening ook heeft, en deze weer aan je teruggeeft als de aandoening niet behandeld wordt. Een dergelijk gesprek roept de onvermijdelijke vraag op wie van jullie beiden de SOA in een andere (vroegere) relatie heeft opgelopen. Vragen hierover kun je gerust met je arts bespreken. Sommige seksueel overdraagbare aandoeningen, zoals Trichomonas (2.5) worden ook in lesbische seksuele contacten overgebracht. Ook dan is onderzoek en eventuele behandeling van de partner belangrijk om te voorkomen dat je de infectie opnieuw krijgt.
Het waarschuwen van andere/vroegere seksuele partners
Omdat seksueel overdraagbare aandoeningen vaak geen klachten geven, weten andere of vroegere seksuele partners van jou of je partner vaak niet dat zij misschien een SOA hebben. Om te voorkomen dat zij deze weer doorgeven aan anderen, is het belangrijk dat zij ook geïnformeerd worden. Je (of je partner) kan dat zelf doen. Is dat moeilijk, dan kan een sociaal-verpleegkundige van de GGD hierbij behulpzaam zijn. Deze verpleegkundige weet hoe vervelend dit soort situaties zijn, en kan meedenken over mogelijke oplossingen. Zo kun je een waarschuwingsstrook krijgen om per post op te sturen, of kan de verpleegkundige contact opnemen met de betreffende partner(s), zonder daarbij je naam te noemen.
De mogelijkheid van een andere SOA
Bij elke seksueel overdraagbare aandoening is het verstandig na te gaan of je mogelijk nog een andere SOA hebt opgelopen, en of je daar onderzoek naar wilt laten doen. Al deze infecties zijn aan te tonen of uit te sluiten door het afnemen van een kweek of bloedonderzoek. Bespreek met je arts of dit voor jou zinvol is. Bedenk wel dat sommige SOA's als syfilis (2.8) en HIV-infectie (2.9) pas na respectievelijk drie en zes maanden in het bloed aantoonbaar zijn. Dit betekent een lange tijd van spanning, maar blijvende onzekerheid brengt ook vaak veel ongerustheid mee.
Het voorkomen van een nieuwe SOA
Bijna iedereen weet wel dat 'veilig vrijen' belangrijk is om seksueel overdraagbare aandoeningen te voorkomen. Veilige seks is een monogame relatie, waarin geen van beide partners seksuele contacten met anderen hebben (gehad). In andere situaties betekent veilige seks een condoom gebruiken. In lesbische relaties betekent dat het gebruik van een beflapje en het voorkomen van overdracht van vaginaal vocht via vingers of seks-toys.
Toch is veilig vrijen vaak gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het betekent dat je als vrouw moet praten en soms zelfs moet onderhandelen over condoomgebruik of veilige seks. Sommige vrouwen denken geen risico te lopen ('ik ben geen prostituee'), soms wordt door alcohol of druggebruik het goede voornemen vergeten of lijkt het minder belangrijk. Vaak zijn er andere redenen waarom het, als het erop aankomt, toch moeilijk is veilig te vrijen. Bedenk voor jezelf wat veilige seks moeilijk maakt, en aarzel niet daar met de arts of een verpleegkundige over te praten. Zij kunnen behulpzaam zijn bij het vinden van oplossingen. Bij gebruik van condooms is het belangrijk condooms van een betrouwbaar merk te gebruiken; de drogist of apotheek kan je hierover adviseren. Gebruik elke keer dat je gemeenschap hebt een nieuw condoom.
Mocht je behoefte hebben aan een glijmiddel, gebruik dan alleen een wateroplosbaar glijmiddel. Vet uit zalven of crèmes kan het condoom aantasten. Als je toch onveilig seksueel contact hebt gehad, bespreek dan met de huisarts of onderzoek naar SOA's zinvol is. Ook kun je je altijd wenden tot een SOA-polikliniek van het ziekenhuis of de GGD, waar je anoniem onderzocht en behandeld kunt worden indien je dat wenst.
