Urineweg- / nierbekkenontsteking: welk antibioticum en wat kan ik er zelf aan do
In verband met een urineweginfectie werd het middel Nitrofurantoine voorgeschreven wat niet afdoende bleek te werken. Na opname in het ziekenhuis werd een nierbekkenontsteking geconstateerd. Nu slik ik Ciprofloxacine, een 10 daagse kuur van 2 pillen per dag. Mijn vraag is: mocht dit middel ook niet werken moet ik dan weer een antibioticum kuur volgen? Zo ja, welk middel? Is zoveel schadelijk? Wat kan ik doen om deze ontsteking zo snel mogelijk de baas te worden en hoe te vermijden in de toekomst? Wat is de kans dat deze chronisch blijkt te zijn?
Antwoord van de apotheker
Indien een blaasontsteking of een nierbekkenontsteking niet afdoende wordt behandeld met een bepaald antibioticum zal men inderdaad moeten zoeken naar een andere antibioticum. Welke dat is hangt vooral af van de verwekker van de infectie. Indien men met 1 of 2 medicijnen geen voldoende resultaat bereikt zal men de betreffende bacterie op kweek gaan zetten om exact het type bacterie vast te kunnen stellen en er dan gericht tegen op te kunnen treden. Antibiotica die nog gebruikt kunnen worden bij deze infectie zijn;
- Nitrofurantoïne doodt bacteriën, doordat het ingrijpt op de energiehuishouding van de bacteriën. Het komt na inname vrij snel via de nieren in de urine terecht. Daarom is het erg geschikt bij infecties van de urinewegen, zoals een blaasontsteking. Nitrofurantoïne wordt gebruikt bij eenvoudige blaasontstekingen. Nitrofurantoïne wordt ook gebruikt om urineweginfecties te voorkomen bij mensen die vaak, meer dan drie keer per jaar, blaasontstekingen hebben.
- Trimethoprim doodt vele soorten bacteriën. Het dringt door in de bacterie en verhindert de aanmaak van een voor de bacterie essentiële stof. Hierdoor sterft de bacterie af. Trimethoprim wordt gebruikt bij eenvoudige blaasontstekingen. Trimethoprim wordt ook gebruikt om blaasontstekingen te voorkomen bij mensen die vaak, meer dan drie keer per jaar, blaasontstekingen hebben.
- Amoxicilline doodt vele soorten bacteriën en heeft een goede opname in het lichaam. Het blokkeert een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei waardoor de bacterie afsterft. Amoxicilline kan gebruikt worden bij blaasontstekingen als nitrofurantoïne en trimethoprim niet in aanmerking komen. Bij sommige patiënten wordt de amoxicilline afgebroken door bacteriën zodat het zijn werking niet meer kan doen. Clavulaanzuur gaat dit tegen en verbetert zo het effect van amoxicilline. Voorbeelden zijn amoxicilline, amoxicilline in combinatie met clavulaanzuur.
- Antibiotica van het sulfonamide-type zijn middelen die vele soorten bacteriën doden. Ze dringen door in de bacterie en verhinderen de aanmaak van een stof die essentieel is voor de bacterie. Hierdoor sterft de bacterie. Sulfonamiden worden gebruikt bij blaasontstekingen als nitrofurantoïne, trimethoprim en amoxicilline niet in aanmerking komen. Voorbeeld is sulfamethoxazol in combinatie met trimethoprim.
- Chinolon-antibiotica zijn middelen die de groei van vele soorten bacteriën remmen. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei. Hierdoor kan de bacterie zich niet meer vermenigvuldigen en sterft af. Chinolon-antibiotica worden gebruikt bij blaasontstekingen door bacteriën die niet gevoelig zijn voor bovenstaande middelen. Voorbeelden zijn ciprofloxacine, levofloxacine, norfloxacine, ofloxacine en pipemidinezuur.
- Tetracycline-antibiotica zijn middelen die de groei van vele soorten bacteriën remmen. Ze remmen de eiwitaanmaak van de bacterie. Een bacterie die geen eiwit kan aanmaken kan zich niet meer vermenigvuldigen en sterft af. Tetracycline antibiotica worden gebruikt bij urineweginfecties door bacteriën die niet gevoelig zijn voor bovenstaande middelen. Voorbeelden zijn doxycycline, minocycline en tetracycline.
- Cefalosporine-antibiotica zijn middelen die vele soorten bacteriën doden. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei, waardoor de bacterie afsterft. Cefalosporine-antibiotica worden gebruikt bij blaasontstekingen door bacteriën die niet gevoelig zijn voor bovenstaande middelen. Voorbeelden zijn cefaclor, cefuroxim en cefalexine.
Meerdere kuren achter elkaar is niet schadelijk, zoalng de kuren maar volgens het schema worden ingenomen en afgemaakt. Wat u zelf kunt doen om dit in de toekomst te vermijden is:
- Ga direct naar de wc wanneer je moet plassen
- Zorg voor een goede hygiëne van je onderlichaam, maar niet overdreven. Hierbij is het verstandig geen zeep, sprays of vaginale douches te gebruiken. Deze vormen een aanval op de zuurgraad van de vagina waardoor bacteriën makkelijker kunnen uitgroeien
- Veeg met toiletpapier in de goede richting (naar de anus toe)
- Na geslachtsgemeenschap is het belangrijk dat je plast
- Douchen in plaats van een bad nemen
- Plas voordat je gaat slapen
- Drink tijdens de zwangerschap extra veel
- Draag geen strak gespannen broeken of slipjes. Synthetisch ondergoed zorgt voor een \'broeierig\' klimaat waar bacteriën goed in gedijen
- Drink minstens twee liter per dag. Als de blaas regelmatig gevuld en geleegd wordt, krijgen de bacteriën geen kans zich aan de blaaswand te hechten. Bij het plassen worden ze gewoon weggespoeld.
Een op de vijf vrouwen heeft chronische blaasontsteking: een ontsteking die minimaal een keer per jaar terugkeert. (HK)