Behandeling hiv kan met minder medicijnen
Bij de meeste hiv-patiënten werkt een behandeling met één medicijn (monotherapie) net zo krachtig als de gangbare, levensreddende combinatie van drie medicijnen (combinatie- of tripletherapie). Dit concludeert arts-onderzoeker Wouter Bierman in zijn proefschrift waarop hij op 26 oktober aan VU medisch centrum promoveerde. Bierman pleit dan ook voor verder onderzoek naar een behandelstrategie met minder medicijnen. Dat geeft minder bijwerkingen, leidt tot minder virusresistentie en is bovendien goedkoper, wat met name belangrijk is voor patiënten in bijvoorbeeld Afrika.
Voor zijn conclusie analyseerde Bierman alle bekende onderzoeken over monotherapie met proteaseremmers bij hiv-patiënten. Proteaseremmers voorkomen dat hiv nieuwe virussen aanmaakt. Zij zijn sinds 1995 bekend als medicijn.
Momenteel is een combinatie van drie medicijnen gebruikelijk. Maar Bierman laat zien dat slechts één proteaseremmend medicijn bij de meeste patiënten in staat is om het virus te onderdrukken. Bij de groep patiënten bij wie deze monotherapie niet werkte, was het toevoegen van de andere medicijnen van de tripletherapie meestal voldoende om het virus opnieuw te blokkeren. Bierman stelt daarom in plaats van de reguliere tripletherapie een 3-1-3-strategie voor: starten met tripletherapie, als het virus een half jaar onderdrukt is doorgaan met één middel, en alleen indien nodig de behandeling weer intensiveren naar drie medicijnen. Dit kan voorkomen dat patiënten jarenlang teveel pillen slikken, met alle gevolgen van dien op het vlak van bijwerkingen en virusresistentie. Bovendien is het veel goedkoper, wat zeer gewenst is in landen waar financiering van hiv-medicijnen een probleem is, zoals in de meeste Afrikaanse landen.
Bierman verwacht dat monotherapie met proteaseremmers de komende jaren een belangrijke plaats in zal nemen bij de behandeling van hiv. Wel wijst hij erop dat verder onderzoek moet uitwijzen hoe veilig de 3-1-3-strategie is op de lange termijn en welke patiënten hiervoor in aanmerking komen. De eerste onderzoeken hiernaar zijn al gestart.