Activelle
Ik ben een vrouw van 48 jaar. Op mijn 26ste heb ik een operatie gehad waarbij mijn beide eierstokken en baarmoeder zijn verwijderd. Vanaf dat moment slik ik hormonen. Ik heb verschillende merken geslikt en de laatste 10 tot 15 jaar gebruik ik Activelle. Ik wordt al dikker en heb nu ook suikerziekte. Ik loop niet meer bij een gynacoloog en vraag mij af hoelang ik nog door moet gaan met Activelle. Kan ik ermee stoppen of kan de dosis verlaagd worden?
Antwoord van de apotheker
Bij u zijn de eierstokken en baarmoeder operatief verwijderd. Dit betekent dat de hormoonproductie van de vrouwelijke hormonen (o.a. oestrogenen) abrupt stopt. Dit houdt automatisch in dat u (vervroegd) in de overgang komt. Hieronder treft u een beschrijving aan van de klachten die mogelijk kunnen ontstaan, daarna leg ik uit wat hier eventueel aan te doen is. De overgang (climacterium) is de levensfase van vrouwen waarin de hormoonproductie van de eierstokken schommelingen gaat vertonen en uiteindelijk helemaal ophoudt. Dit uit zich in het onregelmatig worden en uiteindelijk stoppen van de menstruatie en in het optreden van overgangsverschijnselen. Typische overgangsklachten die kunnen optreden zijn opvliegers, (nachtelijk) transpireren, vaginale droogheid en veranderde seksuele beleving. Als gevolg van een chronisch verstoorde nachtrust kunnen klachten ontstaan: gejaagdheid, moeheid, lusteloosheid, gebrek aan energie, prikkelbaarheid, depressieve gevoelens en hartkloppingen. Deze klachten hoeven niet (allemaal) te komen en zeker niet meteen na de operatie. De menstruatie blijft na de operatie helemaal weg. Wel kunt u vlak na de operatie nog kort vaginaal bloedverlies hebben. Dit is niet verontrustend. Het is een gevolg van het plotseling stoppen van de hormoonproductie. Een ander gevolg van het stoppen van de oestrogeenproductie is dat het slijmvlies van de vagina droger wordt en dat de huid ook anders wordt van structuur. De volgende klachten kunnen daardoor optreden: veranderingen in het plaspatroon (veel plassen, veel aandrang, incontinentie), pijn bij het fietsen of tijdens het vrijen. Een gevolg op langere termijn is het ontstaan van botontkalking (osteoporose). Omdat er geen oestrogenen meer door het lichaam worden gemaakt, verandert de structuur van uw botten. Dit is een normaal verschijnsel bij het ouder worden. Als de eierstokken zijn verwijderd en de oestrogeenproductie daardoor plotseling stopt, kan de botontkalking hierdoor eerder ontstaan. Botontkalking geeft in het begin geen klachten. Indien de botontkalking toeneemt, kunt u jaren later pijn in de rug krijgen, en zelfs wat kleiner worden doordat de ruggenwervels inzakken. U loopt dan ook meer risico op een botbreuk. Dit alles probeert men te verhelpen middels het toedienen van hormoonpreparaten. Hoe lang u door moet gaan met het slikken van deze hormoonpreparaten hangt af van het feit of u zonder deze medicijnen nog de genoemde overgangsklachten ervaart. U kunt hier alleen achter komen door dit zelf uit te proberen en gedurende een bepaalde periode geen hormoonpreparaten te gebruiken. (HK)