hersens tumor
Een vriend van mij had een hersentumor. Hij is daar aan geopereerd. Nu gebruikt hij pillen. Ik wilde vragen of die tumor weer kan verschijnen? Als die tumor terug komt, kan het dan erger worden?
Antwoord van de apotheker
Binnen de schedel kunnen verschillende soorten tumoren ontstaan. Van belang is de plaats waar de tumor ontstaat en van waaruit deze groeit. Meestal gaat het om een tumor die vanuit de hersencellen ontstaat: de primaire hersentumor. Deze tumor ontstaat in de hersenen zelf en wordt ook wel een intracerebrale tumor genoemd (intra = binnen; cerebraal = hersenen). De meest voorkomende primaire hersentumor is een glioom. Deze ontstaat in de steuncellen (= glia) van de hersenen. De belangrijkste soorten gliomen zijn: astrocytomen (de meest voorkomende), oligodendrogliomen en de vrij zeldzame ependymomen.
Er kan ook een tumor ontstaan in de hersenvliezen die om de hersenen heen liggen: het meningeoom. Deze tumor bevindt zich buiten de hersenen (maar binnen de schedel) en wordt ook wel een extracerebrale tumor genoemd (extra = buiten). Doordat deze tumor op de hersenen drukt, kan deze dezelfde klachten veroorzaken als een hersentumor die vanuit de hersencellen is ontstaan. Een extracerebrale tumor is vaak goedaardig, maar door de druk die deze veroorzaakt is behandeling noodzakelijk.
De mate van kwaadaardigheid van een glioom wordt uitgedrukt in gradaties van de ziekte. De meest gebruikelijke indeling is die in laaggradige en hooggradige tumoren.
Een laaggradig glioom groeit langzaam. Daarom wordt deze wel ‘betrekkelijk goedaardig’ genoemd. Maar in tegenstelling tot een goedaardige tumor elders in het lichaam is een laaggradig glioom niet scherp begrensd. Het tumorweefsel dringt zich tussen gezond hersenweefsel en is hierdoor vrijwel nooit in zijn geheel operatief te verwijderen. Na verloop van tijd kan de tumor weer aangroeien. Dan wordt gesproken van een recidieftumor. Soms is die dan in de loop van de jaren veranderd in een hooggradiger tumor.
Een hooggradig glioom is ook niet scherp begrensd en dringt zich ook tussen gezond hersenweefsel. Het verschil met een laaggradige tumor is dat een hooggradig glioom zich veel kwaadaardiger gedraagt: de groei is snel en ongeremder. Totale verwijdering van de tumor is niet mogelijk en altijd ontstaat nieuwe aangroei. In tegenstelling tot de meeste kwaadaardige tumoren die elders in het lichaam voorkomen, zaait een glioom bijna nooit uit naar andere organen.
Elk jaar wordt in Nederland bij circa 990 mensen een hersentumor vastgesteld. Het laaggradig glioom treedt wat meer op bij mensen tussen de 20 en 40 jaar. Het hooggradig glioom komt vaker voor boven de 40 jaar. Over de oorzaken van het ontstaan van een glioom is nog niets met zekerheid bekend. Wel is, net als bij andere soorten kanker, in de glioomcellen het mechanisme ontregeld dat schade herstelt. Een hersentumor is evenals alle andere soorten kanker niet besmettelijk. (HK)