jeuk als bijwerking van morfine
Mijn partner kreeg epiduraal morfine toegediend na een operatie bijna acht weken geleden. Sindsdien heeft hij hevige jeuk (zonder noemenswaardige huidverschijnselen) op de rug. Artsen zeggen dat dit een gevolg kan zijn van de morfine maar weten geen oplossing. Hij heeft er veel last van. Is er, behalve middeltjes als mentholtalk, iets wat de jeuk vermindert?
Antwoord van de apotheker
Welke geneesmiddelen kunnen worden gebruikt bij jeuk? *Verzachtende en beschermende crème en zalf De verzachtende en beschermende crème mes en zalven bevatten geen werkzame bestanddelen en houden de huid soepel en voorkomen verdere uitdroging van de huid. Klachten als jeuk, schilfering, kloven en branderige plekken verminderen. Deze middelen zijn zonder recept verkrijgbaar. Voorbeelden bij een niet al te droge huid zijn lanettecrème me en cetomacrogolcrème me. Voorbeelden bij een erg droge huid zijn vaseline lanettecrème me en vaseline cetomacrogolcrème me. *Zinkoxide Zinkoxide werkt jeukstillend, beschermend en verkoelend. Hierdoor neemt de warmte in de huid en de neiging tot krabben af. Ze zijn zonder recept verkrijgbaar. Voorbeelden zijn ZOK-zalf, zinkoxidepasta, zinkoxidesmeersel en zinkzalf. *Lokaal verdovende middelen Lokaal verdovende middelen ofwel lokale anaesthetica, maken de huid gevoelloos en verminderen tijdelijk pijn en jeuk zoals bij muggenbeten, galbulten en waterpokken. Voorbeelden zijn lidocaïne en pramocaïne. Menthol wordt vanwege zijn verkoelend effect vaak gecombineerd met lidocaïne. Voorbeeld is lidocaine-levomethol-gel. *Anti-allergiemiddelen Soms wordt jeuk door een allergie veroorzaakt. Anti-allergiemiddelen, ofwel antihistaminica, blokkeren de werking van histamine, een stof die bij een allergische reactie in het lichaam vrijkomt. Voorbeelden zijn acrivastine, cetirizine, cinnarizine, clemastine, desloratadine, ebastine, fexofenadine, ketotifen, levocetirizine, loratadine, mizolastine, promethazine en terfenadine. *Adstringentia Adstringentia werken licht samentrekkend en beschermend. Ze worden onder andere gebruikt bij jeuk door aambeien en laten een aambei iets verschrompelen. Ze zijn zonder recept verkrijgbaar. Voorbeeld is zinksulfaat vaselinecrème me. *Bijnierschorshormonen Bijnierschorshormonen, ofwel corticosteroïden, toegepast op de huid, stillen onder andere de jeuk. De neiging tot krabben neemt af en de huid kan zich herstellen, wordt soepeler en zal er beter gaan uitzien. Bijnierschorshormonen die op de huid worden gebruikt, zijn ingedeeld naar sterkte. Zwak werkzame bijnierschorshormonen worden voorgeschreven als een vette crème me of zalf onvoldoende werkt. Voorbeeld is hydrocortison. Vrij sterk werkzame bijnierschorshormonen worden voorgeschreven als zwak werkzame bijnierschorshormonen onvoldoende werken. Voorbeelden zijn aclometason, clobetason, flumetason, hydrocortisonbutyraat en triamcinolonacetonide. Ureum bevordert de opname van water door de huid, waardoor deze weker wordt. Schilfers kunnen dan sneller verdwijnen. Bovendien zorgt ureum ervoor dat bijnierschorshormonen beter in de huid kunnen doordringen. Voorbeeld is ureum met hydrocortisonacetaat. Actieve kool Jeuk kan onder andere worden veroorzaakt door bepaalde leveraandoeningen of nierproblemen. Hierbij kunnen bepaalde stoffen in het lichaam ophopen die mogelijk jeuk veroorzaken. Actieve kool kan jeuk bij deze aandoeningen voorkomen door de stoffen die jeuk veroorzaken weg te nemen. (HK)