Tekort aan zout

Antwoord van de apotheker over een tekort aan zout

Het lichaam heeft natrium nodig voor het evenwicht in de waterhuishouding. In combinatie met het mineraal kalium is natrium ook belangrijk voor het doorgeven van prikkels door de zenuwen en het samentrekken van de spieren. Daarnaast levert natrium een belangrijke bijdrage aan de regeling van de bloeddruk, samen met het mineraal kalium. Natrium komt van nature in bijna alle voedingsmiddelen voor, maar is ook een bestanddeel van keukenzout.

Een te laag natriumgehalte betekent een natriumconcentratie van < 135 mmol/L en is de meest voorkomende elektrolytstoornis.  Een te laag gehalte van natrium is vaak vooral een stoornis van de waterbalans. Dat wil zeggen dat er bij een lage concentratie natrium meer water dan natrium aanwezig is.

Belangrijke bronnen

Natrium komt van nature voor in voedingsmiddelen maar wordt in de vorm van zout (NaCI) bij de bereiding nog eens extra toegevoegd. Daarbij levert 1 gram keukenzout 400 mg natrium. Dit gebeurt zowel thuis in de keuken en aan tafel, als bij de industriële fabricage van voedingsmiddelen.

Oorzaken van een natriumtekort

Van natrium hebben we maar heel weinig nodig. De hoeveelheid natrium die van nature in de voeding voorkomt, is al meer dan voldoende. Onder normale omstandigheden is de kans op een tekort aan natrium uiterst klein. Bij ernstige diarree of braken kan een tekort aan natrium in het lichaam ontstaan en bestaat de kans op uitdroging. Extra drinken in combinatie met meer zout is dan nodig om het tekort aan te vullen. Bij ernstige diarree kan een speciale zoutoplossing (ORS = Oral Rehydration Salt) ervoor zorgen dat de hoeveelheid lichaamsvocht weer op peil komt.

Een natriumtekort kan ook het gevolg zijn van medicatiegebruik. Voorbeelden zijn: plastabletten (thiazidediuretica), amitriptyline, fluoxetine, paroxetine, haloperidol, carbamazepine, tolbutamide en gebruik van XTC.

Er kan ook een onderliggende aandoening aanwezig zijn, die de hyponatriëmie veroorzaakt.

Tekenen van een natriumtekort

Bij een mild natriumtekort heb je meer kans om te vallen door concentratiestoornissen. Daarnaast kunnen er klachten als hoofdpijn, misselijkheid, gevoelloosheid en spierkrampen optreden. 

Bij langdurig natriumtekort is er meer kans op botontkalking (osteoporose). In zeldzame gevallen kan een natriumtekort het hersenweefsel schaden. Dan kunnen er epileptische aanvallen optreden en dit kan zelfs leiden tot coma of dood. Bij tekenen van een natriumtekort, neem contact op met je huisarts. 

Gevolgen van een te hoge inneming

Het teveel aan natrium wordt uitgescheiden via de urine en via transpiratievocht. Een hoge inname van natrium is slecht voor de nieren, vergroot de kans op hoge bloeddruk en kan leiden tot botontkalking, omdat je het teveel aan natrium uitplast samen met het calcium.

Laatst bijgewerkt op 22 juni 2018