Is een te trage schildklier te genezen?

Antwoord van de apotheker

Stoornissen in de werking van de schildklier kunnen zich uiten door een verhoogde of verlaagde werking van andere organen en weefsels in het lichaam.

Verlaagde werking (hypothyreoïdie) Hierbij speelt een tekort aan jodium, dat een essentieel onderdeel uitmaakt van het schildklierhormoon, een grote rol. Indien deze conditie bij jonge kinderen optreedt en niet adequaat wordt behandeld, treedt dwerggroei op. Dergelijke dwergen hebben vaak een dikke buik, een grote tong, grove gelaatstrekken en dikke lippen. Zij lijden aan haaruitval en hun huid voelt droog en koud aan. In gevallen waarin de volwassen patiënt een volledige verwijdering van de schildklier overleefde, ontwikkelde zich een toestand die in zeker opzicht op die van de dwergen leek:

- droge dikke huid; - haaruitval; - langzame hartwerking; - lusteloosheid; - vermoeidheid.

Deze verschijnselen berusten op het uitvallen van de normale schildklierwerking; de conditie verdwijnt na toediening van schildklierhormoon. In streken waar zich te weinig jodium in het drinkwater bevindt kan een bovengeschetste situatie zich voordoen. Er komen dan ook veel kropgezwellen of struma in deze streken voor doordat de schildklier niet genoeg hormoon kan aanmaken, waardoor het hersenaanhangsel weer wordt geprikkeld tot een sterke afscheiding van het thyreotroop hormoon.

De schildklier doet in zo’n situatie zijn uiterste best, produceert zoveel mogelijk hormoon en geeft dit snel af, maar blijft door het tekort aan jodium toch tekortschieten. Het aantal kliercellen neemt toe en de schildklier wordt dan ook aanmerkelijk groter.

De voorraad hormonen in de blaasjes blijft echter te laag. De overmatige inspanning kan in enkele gevallen tot een soort uitputting leiden, waarbij zij haar verzwaarde taak min of meer opgeeft.

De vergroting van de klier hoeft er dus lang niet altijd op te wijzen dat er ook meer hormoon wordt gevormd. De werking van de schildklier kan ook op andere wijze worden uitgeschakeld, bijvoorbeeld door gezwelvorming.

Van belang is voorts op te merken dat er een duidelijk verschil bestaat of de afwijking voor of na de puberteit optreedt. Vóór de puberteit treedt in het algemeen dwerggroei op, na de puberteit de verschijnselen die onder de naam myxoedeem worden samengevat.

Myxoedeem wordt gekenmerkt door:

- dikke huid; - lage stofwisseling; - trage hartactie; - traagheid; - kouwelijkheid; - obstipatie; - dikker worden.

De behandeling van een te trage schildklier bestaat uit het toedienen van voldoende schildklierhormoon zoals bv thyrax. (HK)