Meer kanker bij vrouwen door roken
Mannen hebben meer kans op kanker dan vrouwen. In 1995 werd kanker in Nederland vastgesteld bij 33.273 mannen, 29.691 vrouwen en bij 375 kinderen in de leeftijd tot 15 jaar.
Longkanker komt bij mannen op de eerste plaats, gevolgd door prostaatkanker en darmkanker. Bij vrouwen gaat het om achtereenvolgens borstkanker, darmkanker en longkanker. Bij mannen is driekwart van de patiënten ouder dan 60, bij vrouwen tweederde. Bij kinderen tot 15 jaar is leukemie de meest voorkomende soort kanker, hersentumoren komen op de tweede plaats.
Het aantal mannen met longkanker is licht gedaald, het aantal vrouwen met deze soort kanker stijgt. Dit is een afspiegeling van de ontwikkelingen in het rookgedrag. Onder mannen is het aantal rokers gedaald van ruim 90% in 1960 tot circa 40% nu. Het aantal rooksters is in die periode gestegen van iets meer dan 25% in 1960 tot ruim 30% nu, met een piek van 40% rond 1970. Deze veranderingen werken inmiddels ook door op de sterfte aan longkanker. Bij mannen is die sinds 1990 met 2% per jaar gedaald, bij vrouwen is er een stijging van bijna 6% per jaar.
De laatste jaren is het aantal nieuwe gevallen van borstkanker toegenomen. De Commissie ziet hiervoor twee redenen. Vrouwen krijgen later kinderen en minder dan vroeger. Bovendien is er een inhaaleffect doordat bij het bevolkingsonderzoek borsttumoren worden ontdekt, die anders pas later aan het licht zouden zijn gekomen.
De Commissie heeft zich ook gebogen over ontwikkelingen in de zorg voor kankerpatiënten. Zij dringt aan op een betere samenwerking en afstemming tussen met name huisarts, wijkverpleging, ziekenhuis, patiënt en zorg door familie voor patiënten die thuis verblijven. Over de zorg voor kankerpatiënten is een afzonderlijk deelrapport uitgebracht.
Roken blijft volgens de Commissie de belangrijkste risicofactor voor kanker. De Commissie onderschrijft het belang van groenten en fruit voor de preventie van long-, mond-, keel-, slokdarm- en maagkanker. Zij benadrukt echter dat voor rokers stoppen met roken veel effectiever is dan meer groenten en fruit gaan eten. Volgens de Commissie zijn er steeds meer aanwijzingen dat lichaamsbeweging een beschermend effect heeft op het ontstaan van dikke darmkanker en waarschijnlijk ook borstkanker.
De 50-jarige kankerbestrijding begint volgende maand met een grote voorlichtingscampagne. Kanker ontstaat deels door erfelijke en milieufactoren, maar mensen kunnen ook zelf meewerken aan het voorkómen van de ziekte. In brochures en op posters wordt de nadruk gelegd op het belang van goede voeding - dagelijks groente en fruit - evenals matig alcoholgebruik, verstandig zonnen en vooral: niet roken.
Samenvattingen van het rapport staan op de website van de Nederlandse Kankerbestrijding: www.kankerbestrijding.nl