Verzekeraars verantwoordelijk voor beheersen van medicijngebruik
Niet de overheid maar de verzekeraars zijn daarmee verantwoordelijk voor de kosten van het medicijngebruik. Om dit te kunnen doen moeten de verzekeraars meer onderling concurreren.
Dit betekent opheffing van de huidige prijsregulering, met uitzondering van de WGP. Deze aanbeveling doet de Begeleidingscommissie Uitvoering Geneesmiddelenbeleid onder voorzitterschap van oud-minister Bert de Vries, een commissie die is ingesteld door Minister Borst van VWS om het tot nu toe gevoerde en onlangs ingezette beleid kritisch tegen het licht te houden.
De zorgverzekeraars krijgen in de ogen van de commissie in een, wat men noemt, gereguleerde markt een hoofdrol als regisseur van de zorg. De verantwoordelijkheid van de overheid moet zich voortaan beperken tot het zogenoemde normkostenbudget: het budget dat uit de procentuele premies en de rijksbijdragen voor de ziekenfondsen wordt bekostigd. Alle kosten daarboven moeten worden betaald uit de zogenoemde nominale premie dan wel uit eigen betalingen door verzekerden. Daarmee ontstaat ruimte waarbinnen zorgverzekeraars kunnen concurreren.
De voorstellen van de commissie zijn gericht op meer concurrentie tussen verzekeraars. Deze kunnen leiden tot meer concurrentie in de geneesmiddelenwereld. De commissie stelt voor dat elke verzekeraar zelf een - toereikend - pakket van te vergoeden geneesmiddelen vaststelt. Over de inkoop van dit pakket onderhandelt de verzekeraar met apothekers, groothandel en industrie. Voor de verzekerde betekent dit dat niet meer automatisch alle in het GVS toegelaten geneesmiddelen (thans ruim 9200 middelen) worden vergoed. Het door de verzekeraar vast te stellen pakket moet echter wel voldoen aan de eis dat voor iedere aandoening tenminste één adequate farmaceutische therapie beschikbaar blijft. Iedere verzekerde kan dit indien nodig afdwingen door in beroep te gaan bij het College voor zorgverzekeringen.
De commissie vindt dat concurrentie een belangrijke prikkel kan zijn voor het activeren van zorgverzekeraars om zorgkosten te beheersen. Deze concurrentie is momenteel nog onvoldoende. De commissie beveelt aan een tijdelijk orgaan in te stellen met als taak de gereguleerde marktwerking en dus de concurrentie in de gezondheidszorg te bevorderen. De commissie benadrukt daarnaast de verantwoordelijkheid van de verzekerde, de patiënt. Zij wijst erop dat dit ook in de ons omringende landen een belangrijke hoeksteen voor het beleid is.
Het voorstel om de verzekeraars meer verantwoordelijk te maken voor de beheersing van het medicijngebruik past volgens de commissie in het beleid dat de regering enige jaren geleden reeds heeft ingezet. Zij constateert echter ook dat het huidige geneesmiddelenbeleid de mogelijkheden van verzekeraars nog teveel beperkt. In dit kader acht de commissie een voorgenomen maatregel zoals de overheveling van poliklinische geneesmiddelen naar het ziekenhuisbudget dan ook niet verstandig. Voorts bekritiseert de commissie het huidige prijs- en vergoedingsbeleid en de beperkte financiële verantwoordelijkheid van patiënten in Nederland. De commissie is ook zeer kritisch over de kwaliteit van de financiële informatievoorziening. Het inzicht in de oorzaken van de stijgende geneesmiddelenkosten en in de uiteindelijke effecten van de diverse beleidsmaatregelen is onvoldoende.
De commissie onderschrijft het nieuwe kabinetsbeleid dat is gericht op een grotere verantwoordelijkheid van verzekeraars voor de inkoop van farmaceutische zorg. Ook is de commissie een voorstander van het streven van het kabinet naar doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen door middel van farmacotherapeutisch transmuraal overleg (FTTO) en elektronisch voorschrijven (EVS).