Hoe gaat een levertransplantatie in zijn werk?
Volgens de procedure van een levertransplantatie kom je eerst op de wachtlijst van Eurotransplant. Dit is een organisatie die zich inzet voor het gebruik van beschikbare donororganen. Ze proberen een zo goed mogelijke match te maken tussen het donororgaan en de patiënt. De ernst van de aandoening bepaalt je plaats op deze wachtlijst. In Nederland krijgen patiënten punten gebaseerd op hun medische situatie. Hoe meer punten iemand heeft, hoe ernstiger de situatie is. Bij iemand die ernstig (dodelijk) ziek is, wordt het puntensysteem niet toegepast, maar krijgt diegene een urgente status.
MELD-score
Het puntensysteem wordt aan de hand van de MELD-score bijgehouden. MELD staat voor Model for End-Stage Liver Disease. De onderdelen waar je punten voor krijgt zijn:
- Snelheid van de bloedstolling
- Nierfunctie
- De mate waarin de lever bilirubine afvoert(een stof die geelzucht veroorzaakt)
Als er een geschikte donorlever is gevonden, moet je zo snel mogelijk geopereerd worden. Vóór een levertransplantatie wordt een kruisproef uitgevoerd, waarbij bloed van de ontvanger wordt gemengd met bloed van de donor. De transplantatie kan alleen plaatsvinden wanneer er geen samenklontering van het bloed optreedt.
Soorten levertransplantaties
Er zijn verschillende soorten levertransplantaties. Tijdens een gewone levertransplantatie wordt de zieke lever helemaal verwijderd en vervangen door een donorlever. Er zijn echter ook technieken waarbij de lever gesplitst wordt, waardoor er twee mensen getransplanteerd kunnen worden. Dit kan omdat de lever het vermogen heeft om weer aan te groeien. Er kan bij een levertransplantatie ook een stuk van een lever van een levende donor worden getransplanteerd. Dit wordt echter nog niet zoveel toegepast. Lees hieronder meer over de soorten levertransplantaties.
Orthotope (of gewone) levertransplantatie (OLT)
De zieke lever wordt volledig verwijderd en de gezonde donorlever komt in de plaats van de zieke lever. Dit is de meest voorkomende vorm van levertransplantatie.
Split-levertransplantatie
Bij deze soort levertransplantatie wordt de gezonde donorlever in tweeën gesplitst. Hierdoor kunnen twee patiënten een levertransplantatie ondergaan. Hierbij wordt de zieke lever ook volledig verwijderd.
Auxilaire transplantatie
De gezonde donorlever wordt geplaatst naast de eigen (zieke lever) van de patiënt. De zieke lever wordt bij deze levertransplantatie soort niet verwijderd. Deze operatie wordt zelden uitgevoerd, alleen bij patiënten die acuut leverfalen hebben, waarbij er zo snel mogelijk een levertransplantatie moet plaatsvinden.
Levende donor levertransplantatie
Bij deze soort levertransplantatie wordt er een deel van de lever van een gezond volwassen persoon verwijderd. De gezonde lever wordt getransplanteerd naar de patiënt. Een levende donor levertransplantatie wordt in de meeste gevallen bij kinderen uitgevoerd. Het deel van de lever dat achterblijft bij de donor groeit vanzelf weer aan tot een normale grootte. Het deel dat getransplanteerd wordt bij de patiënt groeit ook vanzelf mee. Deze operatie brengt risico’s met zich mee voor de donor. De arts helpt in een gesprek om een goede afweging te maken bij het maken van de keuze om de operatie te ondergaan.
Tijdens de levertransplantatie
De operatie vindt plaats onder algehele narcose. Je krijgt een maagsonde om de maagsappen tijdens de operatie af te kunnen voeren. Ook krijg je een blaaskatheter, zodat je niet naar de wc hoeft. De chirurg maakt een snede vlak onder je ribben waardoor de arts bij de lever kan. Je galblaas wordt meestal ook verwijderd. Hier kun je goed zonder leven. Afhankelijk van de soort transplantatie worden de galwegen van de nieuwe lever op je eigen bloedvaten en galwegen aangesloten. De operatie duurt gemiddeld ongeveer acht tot twaalf uur.