Diagnose en behandeling van handeczeem

Handeczeem zal door de dermatoloog gemakkelijk herkend worden aan de typische, uiterlijke kenmerken. Er zal uitgebreid gevraagd worden naar huidbelastende factoren in het beroep, in het huishoudelijk werk en in eventuele hobbies (“Waarmee kom je allemaal in contact?”). Soms is overleg met de bedrijfsarts noodzakelijk. Ook is het van belang te weten of men zelf of anderen in de familie eczeem in de elleboog- en knieholtes (atopisch eczeem) heeft of in het verleden heeft gehad. Vooral als het handeczeem samenhangt met het beroep zal men onderzoek (zgn “plakproeven”) doen naar een eventuele contactallergie. De te testen stoffen worden met pleisters op de rug geplakt en 2 dagen later weer verwijderd. Op die dag en 1 of 2 dagen daarna wordt de test afgelezen. Als het opgebrachte materiaal ter plaatse een eczeemreactie veroorzaakt, ben je overgevoelig voor de desbetreffende stof.

Wat is de behandeling?

De behandeling bestaat uit twee gedeeltes :

1. medicamenteuze behandeling.

Meestal gaat het hierbij om zalven die corticosteroïden bevatten: bijnierschorshormonen die de ontsteking in de huid remmen. Soms zal gebruik gemaakt worden van teerzalven. Recent zijn enkele nieuwe lokaal werkende geneesmiddelen op de markt gekomen (tacrolimus en pimecrolimus) met een positieve werking op eczeem. Over de effecten bij langdurig gebruik valt nog niets te zeggen. Ook lokale behandeling met licht (UVB of PUVA) is mogelijk. Bij zeer ernstig of hardnekkig handeczeem kan een korte kuur met corticosteroïden in tabletvorm (prednison, prednisolon of betamethason) uitkomst bieden. Wanneer het handeczeem uitgebreid bacterieel geïnfecteerd is (veel pus), is soms een antibioticumkuur gewenst. Naast bovengenoemde behandelingen zal meestal ook een neutrale zalf (“emolliens”) worden voorgeschreven om de huid vettig en soepel te houden. Het is van belang deze neutrale zalf regelmatig zowel op het werk als thuis op de handen te smeren, in ieder geval steeds na het handen wassen. Deze neutrale zalven mag men onbeperkt smeren.

2. Het zoveel mogelijk vermijden van contact met zowel huid-irriterende stoffen alsook de stoffen waarvoor men allergisch is.

Dit geldt niet alleen voor het werk maar evenzeer voor de privé-situatie. Indien contact met water, zeep en sap onvermijdelijk is, moet men zoveel mogelijk plastic (vinyl of PVC) handschoenen dragen. Het meest aantrekkelijk zijn vinyl handschoenen met een katoenen binnenbekleding om transpiratie tegen te gaan. Bij contact met chemicaliën hebben nitrile handschoenen de voorkeur aangezien deze handschoenen geen chemicaliën doorlaten. Wanneer het eczeem door het werk veroorzaakt wordt, dan zal er overleg plaats moeten vinden met bedrijfsarts en bedrijfsleiding om na te gaan hoe contact met irriterende of allergie-veroorzakende stoffen vermeden kan worden. Soms zal de werknemer in het bedrijf ander werk moeten gaan doen; een enkele keer is beroepsverandering (omscholing) de enige oplossing. Voor jonge mensen met handeczeem of atopisch eczeem in het verleden is het van groot belang een goede beroepskeuze te maken en bij voorkeur geen nat beroep te kiezen om zo handeczeem te voorkomen.