© 2024 solvo B.V.

Verwijdering van de schildwachtklier

Wat is een verwijdering van de schildwachtklier?

Het verwijderen van de schildwachtklier, ook wel de schildwachtklierprocedure, is een methode om te onderzoeken of er uitzaaiingen zijn van kankercellen. Dit is van belang voor de vooruitzichten (prognose) en om eventueel aanvullende behandeling (medicijnen en/of bestraling) te adviseren. Tijdens de schildwachtklierprocedure wordt de schildwachtklier opgespoord en verwijderd.

Wanneer schildwachtklierprocedure?

De schildwachtklierprocedure is vooral bekend van de behandeling van borstkanker. Bij een borstoperatie (borstamputatie of borstbesparende operatie) wordt altijd gecontroleerd of er uitzaaiingen zijn in de lymfeklieren. Verder vindt verwijdering van de schildwachtklier plaats bij verschillende andere kankervormen waarbij mogelijk sprake is van uitzaaiingen, zoals:

  • Melanoom
  • Mondkanker
  • Keelkanker
  • Tongkanker
  • Peniskanker
  • Schaamlipkanker
  • Merkelcelcarcinoom

Okselkliertoilet versus schildwachtklierprocedure

In het verleden werden bij een vermoeden op uitzaaiingen behalve de tumor vaak ook alle lymfeklieren (ongeveer 10 tot 20) uit de oksel verwijderd, het zogenoemde okselkliertoilet of okselklierdissectie. De lymfeklieren werden dan onderzocht om te kijken of er uitzaaiingen in zitten. In veel gevallen werden vervolgens geen uitzaaiingen gevonden en was het verwijderen van de lymfeklieren onnodig. Een okselkliertoilet kan leiden tot klachten zoals:   

  • Minder gevoel of zenuwpijn onder de arm en aan de zijkant van de romp
  • Bewegingsbeperking van de schouder of arm
  • Een dikke arm door ophoping van lymfevocht (lymfoedeem)

Bij de schildwachtklierprocedure is het niet nodig om alle lymfeklieren te verwijderen. Alleen de klier die via een lymfevat rechtstreeks in verbinding staat met de tumor wordt opgespoord en verwijderd. Deze klier noemt men de schildwachtklier, sentinel node of poortwachterklier en vangt als eerste lymfevocht op uit de tumor. Deze klier zal daarom ook als eerste eventuele kankercellen bevatten bij uitzaaiingen. De schildwachtklier zit niet bij iedereen op dezelfde plek; dit is afhankelijk van de soort tumor en plaats van de tumor. Meestal bevindt de schildwachtklier zich in de oksel, een enkele keer bij het sleutelbeen of bij het borstbeen. Soms ontvangen meerdere klieren lymfevocht uit het tumorgebied. 

In bepaalde situaties, bijvoorbeeld wanneer er klieren in de oksel voelbaar zijn, is de kans op uitzaaiingen zo groot, dat een okselkliertoilet noodzakelijk is als standaardbehandeling. Ook als in de schildwachtklier kankercellen aanwezig zijn, worden de andere soms lymfeklieren verwijderd. Overleg met je behandelend arts welke behandeling het best bij jouw situatie past.

Laatst bijgewerkt op 2 augustus 2018


Deze tekst is goedgekeurd door Z. Bodalal, arts-onderzoeker bij Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis

Gerelateerde informatie


Meld je aan voor de nieuwsbrief

Wil jij meer informatie over medicijnen, onderzoeken en
behandelingen ontvangen? Schrijf je dan in en krijg maandelijks de nieuwsbrief.

Ziekenhuis.nl gebruikt cookies. Lees hier onze Privacy- en cookieverklaring.

Cookies

Ziekenhuis

Om je een informatieve en prettige online ervaring te bieden, maken Ziekenhuis.nl (onderdeel van solvo b.v.) en derden gebruik van verschillende soorten cookies. Hieronder vallen functionele, analytische en persoonlijke cookies. Met deze cookies kunnen we de werking van onze website verbeteren en je van gepersonaliseerde advertenties voorzien. Door op ‘Akkoord en doorgaan’ te klikken, gaat u akkoord met het plaatsen van alle cookies zoals omschreven in onze privacy- & cookieverklaring.

Cookievoorkeuren

Je kunt hieronder toestemming geven voor het plaatsen van persoonlijke cookies. Met deze cookies houden wij en onze partners je gedrag op onze website bij met als doel je persoonlijke advertenties te tonen en onze website te optimaliseren.

Selecteer welke cookies je wil accepteren