Amyotrofische Lateraal Sclerose (ALS)
Wat is ALS?
ALS is een aandoening van het zenuwstelsel (ruggenmerg en hersenen). De afkorting ALS staat voor amyotrofische lateraal sclerose (a betekent ontbrekend, myo betekent spier, trofische betekent voedende, lateraal betekent zijdelings en sclerose betekent weefselverharding). Bij deze aandoening ontstaan verlammingsverschijnselen in de ledematen en/of in het gebied van de hals, keel en mond en het gezicht. ALS komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en begint doorgaans tussen het veertigste en zeventigste levensjaar. ALS is bij 5 tot 10% van de mensen erfelijk, dat wil zeggen meer mensen uit de familie hebben de ziekte (gehad). Bij het grootste deel van de patiënten is echter geen sprake van erfelijkheid. Ieder jaar krijgen tussen de 150 en 300 mensen in Nederland ALS. De ziekte verloopt progressief, dat wil zeggen dat de verschijnselen steeds erger worden.
Typen ALS
Men onderscheidt drie typen ALS:
- typische ALS, waarbij zowel perifere als centrale motorische cellen uitvallen;
- progressieve spinale spieratrofie, waarbij vooral de perifere motorische zenuwcellen uitvallen. De uitval van centrale motorische zenuwcellen is veel minder, waardoor andere verschijnselen ontstaan dan bij de typische vorm. Soms blijft de ziekte langdurig beperkt tot alleen de perifere motorische zenuwcellen;
- progressieve bulbaire paralyse. Hierbij raken alleen de spieren van de keel en het gezicht verzwakt of verlamd. De spieren van de romp en de ledematen zijn (in eerste instantie) niet verzwakt.