Andere vormen van psoriasis

Er zijn diverse andere vormen van psoriasis zoals:

• psoriasis guttata 
• instabiele psoriasis 
• psoriasis pustulosa 
• psoriasis erytrodermie
• psoriasis inversia
• psoriasis artritis

Psoriasis guttata

Bij deze variant van psoriasis ontstaat er in relatief korte tijd (enkele dagen tot weken) een uitslag van kleine druppeltjes (gutta = druppel) psoriasisplekjes. Dit beeld wordt vooral gezien bij kinderen en jonge volwassenen en wordt meestal geprovoceerd door een keelinfectie met streptokokken (angina). In het begin is er weinig schilfering, die wel zichtbaar gemaakt kan worden door er overheen te krabben (het kaarsvetfenomeen). De plekjes zijn rond of iets ovaal en zijn tussen de 2 millimeter en 1 centimeter groot. Ze zijn min of meer regelmatig over het lichaam verdeeld met een voorkeur voor de romp en de bovenarmen en bovenbenen, maar komen ook regelmatig voor in het gezicht en op het hoofd. Soms ontstaan er maar een stuk of 10 plekjes, maar meestal is er sprake van een uitgebreid beeld met wel (veel) meer dan 100 psoriasisplekjes. Deze vorm van psoriasis zal bij 2 op de 3 mensen spontaan genezen, maar kan ook overgaan in een plaque psoriasis.

Instabiele psoriasis

Met instabiele psoriasis wordt een vorm van psoriasis bedoeld die gekenmerkt wordt door een grote mate van activiteit, dat wil zeggen dat er vele nieuwe plekken bijkomen. Ook het optreden van pustels (etterpuistjes) wijst op instabiliteit. Soms ontstaat zoiets spontaan, zonder aanwijsbare reden. Dit fenomeen kan echter ook het gevolg zijn van een te agressieve behandeling met bijvoorbeeld teer, ditranol of ultraviolet licht. Ook het plotseling stoppen van het gebruik van tabletten of zalven met corticosteroïden (bijnierschorshormonen), calciumgebrek in het bloed, een acute infectie en misschien zelfs stress kunnen aanleiding zijn tot het ontstaan van instabiele psoriasis. 

Psoriasis erytrodermie

Bij een psoriasis erytrodermie (erythros = rood, derma = huid) is nagenoeg de gehele huid aangedaan met psoriasisplekken. Er zijn twee vormen. In de eerste vorm ontstaat de erytrodermie uit plaque psoriasis die zich geleidelijk uitbreidt tot nagenoeg de gehele huid is aangedaan. Ofschoon de schilfering minder uitgesproken is en minder karakteristiek dan bij plaque psoriasis, blijven vele kenmerken van psoriasis behouden. De mensen die dit hebben zijn niet ziek en deze vorm is vrij goed te behandelen. 
In de tweede vorm ontstaat een psoriasis erytrodermie uit een instabiele psoriasis en kan als de ernstigste vorm daarvan beschouwd worden. Dit beeld wordt vaker gezien bij mensen die naast hun psoriasis ook artritis psoriatica hebben en bij hen die eerder een gegeneraliseerde psoriasis pustulosa hadden. Infecties, calciumgebrek in het bloed, het gebruik van tabletten tegen malaria, behandeling met teer en vooral het plotseling stoppen van het gebruik van tabletten met corticosteroïden (bijnierschorshormonen, bijvoorbeeld prednison) kunnen aanleiding zijn tot het ontstaan van deze vorm van erytrodermie. De mensen die dit hebben zijn vaak ziek met koorts en hebben heftige jeuk. De vooruitzichten zijn minder goed. Een erytrodermie is moeilijk te behandelen en komt na genezing vaak terug. Een enkeling zal er aan overlijden.

Psoriasis inversa

Psoriasis inversie is een vorm van psoriasis die vooral ouderen treft en zich met name in de huidplooien bevindt. Tot de huidplooien behoren de liezen, de oksels, de bilspleet, de navel, de plooien onder de borsten, de buikplooi en de plooi achter de oren. Er is geen sprake van een ander soort psoriasis, maar van 'gewone psoriasis (vulgaris)' op lastige plaatsen.

Psoriasis inversa schilfert meestal niet of is in zijn geheel afwezig. Dit komt doordat de huid in de plooien veel vochtiger is. De kleur van de psoriasisplekken is felrood en de begrenzing scherp. Pijnlijke kloven treden vaak op, vooral in de bilspleet. Bij veel zwetten kan een wittige verkleuring gezien worden, de zogeheten maceratie. Psoriasis inversa voelt vaak onaangenamer dan 'gewone' psoriasis.

Psoriasis inversa kan spontaan ontstaan bij iemand met psoriasis, maar ook als gevolg van bijvoorbeeld een schimmelinfectie op die plaats (het Koebner fenomeen).

 Psoriasis artritis 

Een bijzondere vorm van psoriasis is psoriasis artritis. De chronisch ontstekingziekte blijft dan niet beperkt tot de huid, maar heeft zich uitgebreid naar de gewrichten. Eigenlijk worden twee ziektes gecombineerd: artritis (gewrichtspijn) en psoriasis. De ziekte ontwikkelt zich meestal pas op de leeftijd van 40 tot 50 jaar.

Vaak is het wel zo dat je eerst krijgt van psoriasis waarna de gewrichtspijn zich langzaam ontwikkelt. Dit kan enkele jaren duren, tot wel 20 jaar. Waardoor deze vorm van psoriasis veroorzaakt wordt, is onduidelijk. Het lijkt erop dat genetische factoren en omgevingsfactoren van invloed zijn op het ontwikkelen van artritis psoriasis.